Bodzentyn Castle
Powiat kielecki Świętokrzyskie Poland
castle, chateau
Замок в Бодзетині
Powiat kielecki Świętokrzyskie Poland
castle, chateau
Zamek w Bodzentynie
Powiat kielecki Świętokrzyskie Poland
castle, chateau
Замок в Бодзентыне
Powiat kielecki Świętokrzyskie Poland
castle, chateau
Bodzentyn Castle (Polish: Zamek w Bodzentynie) is a ruined castle in Bodzentyn, Poland
На околиці міста над річкою Псарка височіють стіни колишнього замку єпископів Кракова
Miasto Bodzentyn założył biskup Bodzęty (Bodzanta) herbu Poraj w 1355 roku przenosząc tu siedzibę dworu myśliwskiego z Tarczka
На окраине города над рекой Псарка возвышаются стены бывшего замка епископов Кракова
Previous names
Bodzentyn Castle, Замок в Бодзетині, Zamek w Bodzentynie, Замок в Бодзентыне
Description
Bodzentyn Castle (Polish: Zamek w Bodzentynie) is a ruined castle in Bodzentyn, Poland. It was built in the second half of the fourteenth century. At the beginning of the fourteenth century, the Bishop of Kraków, Bodzanta, built a wooden mansion on a hill above the Psarką river. This manor house was destroyed fairly quickly and the later Bishop of Kraków Florian Mokrski erected a stone castle on a hill, surrounded by a moat. One of the greatest events in the history of the castle took place in 1410 when King Wladyslaw Jagiello visited it on pilgrimage to the Holy Cross before the Battle of Grunwald.
The fifteenth and sixteenth centuries were a time of unprecedented prosperity of the castle. It was expanded after the great fire of 1413 and at the end of the fifteenth century, Cardinal Fryderyk Jagiellończyk added a new east wing with the residential towers. Construction work continued during the sixteenth century by successive bishops Jan Konarski, Piotr Tomicki, Franciszek Krasiński and Piotr Myszkowski, who gradually gave it all the features of the Renaissance style. All the activities were led by the Italian architect, Jan Balcer.
Last significant reconstruction of the castle took place between 1657–1691, under the leadership of the bishops Jakuba Zadzika, Piotr Gembicki, Piotr Tylicki, Marcin Szyszkowski, Andrzej Trzebicki and Jan Małachowski. The building took the form of the Baroque, with a horseshoe-shaped plan. The last investor in the residence was in the 2nd half of the eighteenth century by Bishop Cajetan Sołtyk, employing eminent architect, Jakuba Fontanę.
The importance of the castle in Bodzentyn began to decline following the construction of the episcopal palace in Kielce. In 1789, the Diet decided to proceed to nationalize episcopal property. The castle was converted into a granary and a military hospital. In 1814 the building was finally omitted. The medieval castle became mainly a source of free building materials for the local population, consequently to erode the monument into ruin. Only in 1902 did the building become protected. But it was never rebuilt to its former glory.
На околиці міста над річкою Псарка височіють стіни колишнього замку єпископів Кракова. Він був побудований у другій половині XIV століття, а його засновником був єпископ Флоріан з Мокрський. Оригінальна готична фортеця була заснована на плані підкови. Три крила замку оточували чотирикутний двір зі сторони прибережної скелі, закритої підпірним мур. Приблизно в той же період за дорученням єпископа місто було оточене міськими мурами. Побудовані з колотого каменю, укріплені ворота і вежі сполучалися з замком, який, таким чином, був включений в систему оборони міста.
Протягом багатьох століть, наступні єпископи неодноразово розширювали і перебудовували замок. У другій половині XVI століття італійський архітектор Ян Балсер від імені єпископа Франциска Красински перебудовує замок на резиденція палацового типу. Подальша реконструкція в XVII столітті і в середині XVIII століття, під керівництвом архітектора Якуба Фонтана надала резиденції маньєризько-барокової форми. Замок був заселений до кінця XVIII століття. Після розділення Польщі служив в якості складу, а потім - військового госпіталю. Залишений в 1815 році і позбавлений догляду, замок почав занепадати, перетворюючись поступово в руїни. Проте підвищення національної самосвідомості та зацікавленості до пам'яток минулого на початку ХХ століття врятували замок, призначений царською владою до ліквідації.
В даний час Бодзетинський замок - це тільки мальовничі руїни. Під час свого візиту зверніть увагу на ворота другої половини XVII століття, зроблені з червоного пісковика з кам'яним обрамленням вікон і гербами колишніх власників.
Miasto Bodzentyn założył biskup Bodzęty (Bodzanta) herbu Poraj w 1355 roku przenosząc tu siedzibę dworu myśliwskiego z Tarczka. Za jego czasów powstał w miejscu obecnego zamku zameczek drewniany. Budowla ta szybko uległa zniszczeniu i następca Bodzęta biskup Florian z Mokrska jeszcze przed 1380 rokiem zbudował murowany gotycki zamek, lokalną rezydencję biskupów krakowskich. Połączony z fortyfikacjami miejskimi zamek znajduje się na wysokiej skarpie, którą opływa rzeka Psarka.
19 czerwca 1410 roku na zamku przebywał Władysław Jagiełło, który powracał z jednej ze swych pielgrzymek na Święty Krzyż. Król przyjął tu posłów pomorskich. Pożar w 1413r. strawił drewnianą zabudowę Bodzentyna. Prawdopodobnie w związku z uszkodzeniami spowodowanymi przez ten pożar biskup Zbigniew Oleśnicki przebudował zamek, któremu nadano wówczas bardziej regularny plan oraz wzniesiono od strony północnej skrzydło mieszkalne.
W końcu XV wieku kardynał Fryderyk Jagiellończyk dobudował wschodnie skrzydło. Prace budowlane kontynuowali w ciągu XVI wieku kolejni biskupi: Jan Konarski, Piotr Tomicki oraz Franciszek Krasiński, którzy stopniowo nadawali całości cechy stylu renesansowego. Przekształcenia gotyckiej pierwotnie budowli w prawdziwie renesansową rezydencją dokonał w 1581 roku biskup Piotr Myszkowski. Ujednolicono wówczas stylowo starsze części zamku. Pracami budowlanymi kierował włoski architekt Jan Balcer, którego wkład docenił Piotr Myszkowski nadając jemu i jego żonie przywilej założenia ogrodu na przedmieściu Bodzentyna.
Ostatnia duża przebudowa miała miejsce w XVII wieku. Powstało wtedy skrzydło południowe. Budowę prowadzili kolejno biskupi: Jakub Zadzik (który od powołania na biskupstwo krakowskie w 1635 roku dał się poznać jako najbardziej zacięty wróg reformacji), Piotr Gembicki, Piotr Tylicki, Marcin Szyszkowski i Andrzej Trzebicki. Po blisko 80 latach w 1691 roku prace ukończył biskup Jan Małachowski, który swój herb Nałęcz widoczny do dziś umieścił w nadprożach okien. Zamkowi nadano wówczas formę barokową, o planie w kształcie zbliżonym do podkowy.
Z inwentarzy znamy wygląd zamku po tych przebudowach. Z przedzamcza wprowadzała na dziedziniec zamkowy brama z czerwonego piaskowca zachowana do dziś, poprzedzona murowanym mostem. Dziedziniec z trzech stron obejmowały trzykondygnacyjne skrzydła nakryte uskokowym dachem. Wschodni ryzalit zwieńczała renesansowa attyka. Przejście między skrzydłami zamku umożliwiał krużganek, który od strony dziedzińca biegł wzdłuż wszystkich kondygnacji środkowego skrzydła.
W XVIII wieku prowadzono już raczej tylko prace o charakterze remontowym. W połowie XVIII wieku pracował przy ozdabianiu zamku architekt Jakub Fontana. Były ostatnie lata wspaniałości tej rezydencji. Ostatnim - u schyłku XVIII wieku - władcą pałacu był biskup Sołtyk. W 1789 roku dobra duchowne przejęło państwo, wobec czego zamek został opuszczony, potem przekształcono go na spichlerz i szpital wojskowy. Szpital mieścił się tu do 1814 roku, potem jednak zamek ostatecznie opuszczono. Ikonografia z połowy XIX wieku ukazuje, że zamek nie był wtedy jeszcze kompletna ruiną. W kilku salach mieszczanie Bodzentyna urządzali wtedy jeszcze bale, jednak potem aż do końca XIX wieku z zamku czerpano budulec, co pogłębiło zniszczenia. Były nawet plany zupełnego rozebrania zamkowych ruin, które na szczęście nie zostały zrealizowane. W 1902 roku obiekt uznano za zabytek podlegający ochronie.
W czasach współczesnych mury zabezpieczono, tworząc z nich z trwałą ruinę. Na zamkowym wzgórzu pozostały jedynie fragmenty ścian, ponad otworami okiennymi widać tarcze herbowe z herbem Ślepowron biskupa Krasińskiego i wspomniany herb Nałęcz biskupa Jana Małachowskiego. Pozostał też dość wyraźny zarys całego pałacu. Od 1963 prowadzono w Bodzentynie badania pod kierunkiem Marii Brykowskiej.
Z zamkiem związana jest mroczna historia. Kiedy biskupstwo krakowskie objął Jakub Zadzik w podziemiach zamkowych więził arian i kalwinów. Podobno jednego z nich biskup zamknął w lochach razem z jego "heretyckimi księgami" i tak długo morzył głodem, aż ten zjadł je. Innym więźniem był ksiądz Kazimierz Bełza, za ogołocenie kościoła myślenickiego ze złotych ozdób zawieszonych na ołtarzach i przechowywanych w skarbcu.
На окраине города над рекой Псарка возвышаются стены бывшего замка епископов Кракова. Он был построен во второй половине XIV века, а его основателем был епископ Флориан с Мокрский. Оригинальная готическая крепость была основана на плане подковы. Три крыла замка окружали четырехугольный двор со стороны прибрежной скалы, закрытой подпорной стеной. Примерно в тот же период по поручению епископа город был окружен городскими стенами. Построенные из колотого камня, укрепленные ворота и башни соединялись с замком, который, таким образом, был включен в систему обороны города.
В течение многих веков, следующие епископы неоднократно расширяли и перестраивали замок.. Во второй половине XVI века итальянский архитектор Ян Балсер от имени епископа Франциска Красински перестраивает замок на резиденцию дворцового типа. Дальнейшая реконструкция в XVII веке и в середине XVIII века под руководством архитектора Якуба Фонтана предоставила резиденции маньерижско-барочную форму. Замок был заселен до конца XVIII века. После раздела Польши служил в качестве склада, а затем - военного госпиталя. Оставленый в 1815 году и лишен ухода, замок начал приходить в упадок, превращаясь постепенно в руины. Однако повышение национального самосознания и интереса к памятникам прошлого в начале ХХ века спасли замок, предназначенный царской властью к ликвидации.
В настоящее время Бодзетинський замок - это только живописные руины. Во время своего визита обратите внимание на ворота второй половины XVII века, сделанные из красного песчаника с каменным обрамлением окон и гербами бывших владельцев.
Nearby castles