Slot Loevestein
Zaltbommel Gelderland Netherlands
castle, chateau
Slot Loevestein
Zaltbommel Gelderland Netherlands
castle, chateau
Loevestein Castle is a medieval castle in the municipality of Zaltbommel, Gelderland, the Netherlands
Loevestein is een kasteel en fort, dat valt onder de gemeente Zaltbommel, in de Nederlandse provincie Gelderland
Previous names
Slot Loevestein, Slot Loevestein
Description
Loevestein Castle is a medieval castle in the municipality of Zaltbommel, Gelderland, the Netherlands. The castle was built by the knight Dirc Loef van Horne (hence "Loef's stein" (stone) house) between 1357 and 1397. Until World War II Loevestein Castle was part of the Hollandic Water Line, the main Dutch defense line that was based on flooding an area of land south and east of the western provinces. Currently the castle is used as a medieval museum and function centre. History Loevestein is a water castle that was built between 1357 and 1368. It was built in a strategic location in the middle of the Netherlands, where the Maas and Waal rivers come together (just west of current day villages of Poederoijen and Brakel, in the municipality of Zaltbommel, in Gelderland). At first it was a simple square brick building, used to charge toll from trading vessels using the rivers. By 1372, the castle was under control of the Counts of Holland.[1] In the 16th century (around 1575, orders given by William the Silent) it was expanded to a larger fortress surrounded by earthen fortifications with two (later three) stone bastions on the northern side, two moats, an arsenal, and housing for a commander and soldiers. The Castle was also part of the Hollandic Water Line. It changed hands twice between the Northern Dutch and the Spanish during the Eighty Years' War: on December 9, 1570, it was taken by the Geuzen; ten days later by the Spanish again; and on June 25, 1572, it was retaken by the Dutch. From 1619 the castle became a prison for political prisoners. One famous inmate was the eminent lawyer, poet and politician Hugo de Groot (Hugo Grotius) often presented as the "father of modern international law", who was serving a controversially imposed life sentence from 1619. In 1621, his wife Maria van Reigersberch, who was also staying at the castle, hid with him in a book chest that was regularly brought for them.[2][3] He subsequently became the Swedish Ambassador to France for 10 years. Another high-profile inmate was the English Vice-Admiral George Ayscue.
Loevestein is een kasteel en fort, dat valt onder de gemeente Zaltbommel, in de Nederlandse provincie Gelderland. Het ligt even ten noordwesten van het dorp Poederoijen aan het einde van de Schouwendijk in de uiterwaarden van de Waal en de Afgedamde Maas. Ridder Dirc Loef van Horne gaf rond 1361 opdracht tot de bouw van het kasteel. Hij gebruikte het als woonhuis, van waaruit hij rooftochten kon houden en illegale tol kon heffen. Na hem kwam het slot in handen van de heer van Holland en werd het gebruikt als verdedigingswerk tegen andere feodale heren. In het begin van de Tachtigjarige Oorlog, toen het kasteel was bezet door Spanjaarden, werd het in opdracht van Willem van Oranje eenvoudig ingenomen door de geuzenleider Herman de Ruyter. De Spanjaarden veroverden het nog één keer terug, maar daarna bleef het Staats bezit. Tot na de Belgische Revolutie deed het kasteel dienst als staatsgevangenis, met als bekendste gevangene Hugo de Groot, die na twee jaar kon vluchten met behulp van een boekenkist. In Staatse handen kreeg het moderne verdedigingswerken en werd het als fort onderdeel van de Oude en de latere Nieuwe Hollandse Waterlinie. De militaire functie werd in 1951 opgeheven. Van 1925 tot 1986 werd het complex gerestaureerd; momenteel doet het dienst als rijksmuseum en heeft het de status van rijksmonument. Het kasteel bestaat uit een zaalbouw, twee hoektorens en een poorttoren en is omgeven door een slotgracht. Het fort is omgeven door twee grachten en heeft vijf bastions. Binnenin het fort staan verschillende gebouwen. Het slot is gebouwd op het uiterste puntje van het Munnikenland in de Bommelerwaard. Op die plaats komen de Waal en de Afgedamde Maas samen om over te gaan in de Merwede. Vroeger kwam de Maas in plaats van de Afgedamde Maas uit op de Waal, maar dat veroorzaakte vaak overstromingen. Daarom werd er in de negentiende eeuw een nieuwe vaarweg gegraven voor de Maas, namelijk de Bergsche Maas. Het gedeelte dat uitkwam op de Waal werd afgedamd en staat sindsdien bekend als de Afgedamde Maas. Het slot wordt niet tegen hoogwater beschermd door dijken maar staat in een uiterwaard. Daardoor kan de omgeving gemakkelijk overstromen en is er een natuurgebied ontstaan met een grote diversiteit aan dieren en planten. Bij hoogwater is het fort overigens onbereikbaar over land. De enige toegangsweg staat dan namelijk onder water. Eeuwenlang bevond het Hollandse slot zich aan de grens met Gelderland. Door een grenswijziging in 1814 staat het kasteel nu op Gelders gebied. Het valt onder het dorp Poederoijen, dat op zijn beurt valt onder de gemeente Zaltbommel. Nabij gelegen steden zijn Gorinchem (Zuid-Holland) en Woudrichem (Noord-Brabant), die in het toeristisch hoogseizoen met Loevestein verbonden zijn via een veerdienst voor fietsers en voetgangers. Geschiedenis Voorgeschiedenis De rivieren Waal en Maas kwamen niet altijd samen op de plek waar zich thans het slot Loevestein bevindt. Omstreeks het jaar 1100 stroomde de Maas heel anders en kwam deze wellicht zo'n 23 kilometer meer naar het oosten, bij de huidige plaats Rossum, uit in de Waal. Wanneer de Maas anders is gaan lopen en door welke gebeurtenis dat is veroorzaakt is niet bekend. Wat wel bekend is, is dat de Maas vanaf halverwege de dertiende eeuw op de huidige plek uitkomt in de Waal. Het gebied was in die tijd drassig en had nog geen bedijking. De Waalkant hoorde bij de graaf van Gelre en de Maaskant hoorde bij de graaf van Kleef. In 1264 was dit gebied bekend onder de naam Rodengoije dat “ruwe waard” betekent. Een leenman van de graaf van Kleef, de heer van Horne, had stukken van Rodengoije in leen. De heren van Horne, de graven van Kleef en Gelre hadden diverse stukken ook weer in leen uitstaan. Dit werd in 1264 weer in eigen bezit genomen. Wilhelmus van Horne verkocht deze stukken aan de cisterciënzer monniken van Villers.[2] De monniken kregen de opdracht om het land te bedijken en in te polderen en er zo een vruchtbaar land van te maken. Zij bouwden dijken, een nederzetting en een kloosterhof. Verder werd het land vlak gemaakt en waren er akkers. Ondanks de inspanningen ging de gemeenschap failliet, doordat constante overstromingen te veel schade veroorzaakten. Na zeventig jaar werd het land, in 1333, dat sindsdien de naam 'der monic lant' of Munnikenland draagt, dan ook teruggegeven aan de heren van Horne. Een jaar daarvoor werd Altena en de stad Woudrichem door de graaf van Kleef verkocht aan de graaf van Holland. Hiermee werden de Van Hornes een Hollandse leenheer. Onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie Aan het eind van de achttiende eeuw werd er enkele keren gevochten rond het fort. Tijdens de ongeregeldheden tussen patriotten en prinsgezinden in 1787 werd er vanaf de Dalemsedijk geschoten, waarop er vanuit het fort terug werd geschoten. Later in 1794 schoten soldaten vanuit het fort op Franse troepen die tot aan de Maas de Republiek waren binnengedrongen. Franse troepen staken de Waal over in 1795 waarmee Loevestein was omsingeld en zij gedwongen waren zich over te geven. Het fort werd toen achttien jaar bezet door Fransen. In deze periode bood het slot onderdak aan Engelse en Russische krijgsgevangenen.[20] Het fort was een onmisbare schakel in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Dit was een linie bestaande uit forten en vestingsteden die liep van Muiden tot Gorinchem en als doel had het westelijke deel van Nederland te beschermen. Het land voor deze forten kon door inundaties onder water gezet worden om een eventuele vijand te stuiten. Deze kon alleen naderen via hoger gelegen wegen of dijken en geen brede aanval uitvoeren, en het inzetten van artillerie of cavalerie was moeilijk. Het fort viel onder het arrondissement Gorinchem en moest zich bij een aanval concentreren op de inundatiemiddelen en vier accessen of hooggelegen delen, zoals dijken. Het aantal kanonnen dat nodig werd geacht was 28 en het aantal manschappen dat nodig werd geacht was 600 infanteristen, 100 artilleristen en 10 cavaleristen.[21] Wanneer het fort deze bezetting had en de inundaties zouden slagen, zou het zeer moeilijk zijn het fort in te nemen, maar helemaal kansloos was een vijand niet. Na vijftien jaar wilde het zuidelijke deel zich afscheiden van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden waarop Willem I met zijn Tiendaagse Veldtocht probeerde de opstand te breken. Tijdens de Belgische Opstand werd het fort op verdedigingsniveau gebracht. De bezetting tijdens de Opstand bedroeg 250 man, een aantal dat veel minder was dan voorgeschreven. Later daalde dit aantal tot 65 à 70 en aan het eind bedroeg het 100 man. Het fort werd voor het laatst als gevangenis gebruikt toen het in augustus 1831 onderdak bood aan rond de 100 Belgische krijgsgevangenen. De gevangenen kregen schone kleding, kachels en dekens en mochten eenmaal per dag een uur naar buiten. Om te voorkomen dat de mannen konden vluchten werden er lantaarns geplaatst en werden er extra bewakers aangesteld. Toch hielp dit weinig en waren er regelmatig ontsnappingen uit het fort. Na de Opstand werden de gevangenen vrijgelaten. Tijdens de Eerste Wereldoorlog waren er enige honderden soldaten gelegerd in het fort. Na die oorlog bleef het fort officieel nog een militair steunpunt, ook ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, maar het werd toen alleen nog gebruikt als opslagplaats. Per 18 oktober 1951 werd ook de militaire functie als opslagplaats per Koninklijk Besluit opgeheven. Met de restauratie van de in slechte staat verkerende gebouwen werd in 1925 begonnen. Eerst werd het kasteel onder handen genomen en vanaf 1975 ook de bijgebouwen. De restauratie was in 1986 voltooid.
Useful information
Free 14.00 EUR 4 - 12 years: 9.50 EUR 0 - 3 years: free WC/WC for the disabled info@slotloevestein.nl - Inaccessible for wheelchairs - Meetings and events arrangement - Pets are not allowed - Museum shop
-
External links
Nearby castles