Kasteel Merckenburg
West Betuwe Gelderland Netherlands
manor, mansion
Kasteel Merckenburg
West Betuwe Gelderland Netherlands
manor, mansion
Heukelum Castle, also known for a long time as Merckenburg, is situated just outside the old fortified town of Heukelum on the border of Gelderland and South Holland
Kasteel Merckenburg, ook wel Kasteel Heukelum genoemd, is een bakstenen kasteel in de plaats Heukelum in de Nederlandse gemeente West Betuwe
Previous names
Kasteel Merckenburg, Kasteel Merckenburg
Description
Heukelum Castle, also known for a long time as Merckenburg, is situated just outside the old fortified town of Heukelum on the border of Gelderland and South Holland. The illustrious Van Arkel family had the castle built in around 1286. It was once a sturdy castle with towers, a courtyard, a double moat and a fortified bailey. Nowadays, it has the appearance of an 18th-century country house.
Vision
The reason why Jan van Arkel had the castle built in around 1286 has to do with the crusades. When the knight Jan van Arkel was encamped beneath the walls of Jerusalem during the Fifth Crusade, he had a vision. Tradition has it that the Archangel Gabriel appeared above the walls of Jerusalem and said, ‘Go where this swan takes you and build your castle there.’ Jan van Arkel sailed in his ship behind the swan and when the swan settled in Heukelum, the family gave orders for a castle to be built there.
Arkel War
Heukelum Castle was one of nine castles intended to strengthen the family’s position along the turbulent border between Guelders and Holland. All of them were destroyed during the Arkel War (1401-1412) except Heukelum. Merckenburg Castle is therefore the last remaining castle of the Arkel family. For a long time, Heukelum remained an important manorial court; a mini-state with its own currency and various privileges.
Waterline
In Het Rampjaar of 1672 (literally the year of disaster, which marked the start of the Franco-Dutch War of 1672-1678), the troops of the French kingLouis XIVmarched into Holland. They were held back by the waterline, whereupon the French plundered and burned all of the buildings situated south of this temporary border. Heukelum, by then an obsolete fortress, succumbed to the same fate and the castle and the town were severely damaged. It is a miracle that the medieval gate tower is still standing. In 1732, a double Amsterdam canal house was built against the old tower. Today, Heukelum Castle is a private residence and is not open to the public.
https://excitinghistory.com/buitenplaatsen-en-landgoederen/heukelum-kasteel-merckenburg
Kasteel Merckenburg, ook wel Kasteel Heukelum genoemd, is een bakstenen kasteel in de plaats Heukelum in de Nederlandse gemeente West Betuwe.
Rudolph Alexander, baron van Heeckeren van Brandsenburg werd geboren in 1909. Hij overleed te Gorinchem op 11 mei 1980. De baron was wellicht de meest illustere bewoner die kasteel Heukelum, dat ook de Merkckenburg wordt genoemd, ooit heeft gekend. Jarenlang heeft hij alleen het kasteel tegen de boze buitenwereld verdedigd.
Strijdvaardig
De baron was een strijdvaardige figuur, die vond dat hij het kasteel als familiebezit moest bewaren in de situatie die hij altijd gekend had. De baron was een man met een feodale instelling. Als 'Heer van Heukelum' vond hij bij voorbeeld, dat hij er recht op had, als hij in Heukelum een winkel binnenstapte, daar meteen geholpen moest worden; stond men niet onmiddellijk voor hem klaar, dan liet hij dat heel duidelijk blijken.
Officier en veehouder
De baron was een martiale figuur: Hij was officier bij de cavalerie geweest van 1932 tot 1940 en na de Tweede Wereldoorlog werd hij officier bij de Koninklijke Marechaussee, laatstelijk in de rang van Majoor. Overigens was hij ook veehouder.
En daar leent deze streek zich voortreffelijk voor, want kasteel Merckenburg ligt juist ten zuiden van de dijk van de Linge, die van Leerdam naar Gorinchem stroomt. Als je hier over de Lingedijk wandelt dan zie je hoe de Linge tussen vruchtbare weilanden stroomt. Het hele gebied ademt rust. En dat geldt ook voor het kleine stadje Heukelum, dat wat verder westelijk half op de Lingedijk lijkt geschoven te zijn.
Kasteel uit de dertiende eeuw
Het kasteel de Merckenburg, of Heukelum, dateert uit de dertiende eeuw. Het kasteel is twee maal verwoest en twee keer weer opgebouwd. De eerste verwoesting vond plaats in de veertiende eeuw. De tweede keer was in 1672 toen de Fransen meer kastelen in ons land met de grond gelijk hebben gemaakt. Met gebruikmaking van middeleeuws materiaal werd ook nu weer het kasteel opnieuw opgebouwd. Rond 1700 was het kasteel weer uit zijn as verrezen.
Zwaar vierkant gebouw
De Merckenburg is een zwaar vierkant gebouw dat op het westen, op het stadje Heukelum is georiënteerd. Het ligt temidden van een brede gracht. Aan de westzijde bevindt zich de machtige, zware poorttoren. De voorburcht is vanuit het kasteel toegankelijk via een ophaalbrug. Een honderd meter lange oprijlaan strekt zich voor het kasteel en de voorburcht uit en geleidt de blik van de toeschouwer over de weilanden langs de Lingedijk naar het stadje Heukelum.
Ingreep in historische verhoudingen
Tot voor enige tijd behoorde het kasteel en de gemeente Heukelum tot Zuid-Holland. Daar kwam verandering in bij een van de herindelingen van gemeenten. De Zuid-Hollandse gemeente Heukelum werd in 1986 bij de Gelderse gemeente Varik gevoegd. In 1987 werd de gemeente Varik vervolgens omgedoopt in Lingewaal. De Heukelummers veranderden dus niet alleen van gemeente, maar ook nog eens van provincie. Een grote ingreep in historische verhoudingen.
Ligging
Heukelum is gemakkelijk te bereiken. Neem op de A15 de afslag Leerdam, richting Leerdam en ga bij het kruispunt Asperen/Heukelum (kort voor Leerdam) links af. Of kies in Leerdam de weg naar Brakel en ga bij hetzelfde kruispunt Asperen/Heukelum rechts af. Deze weg heet de Heidensweg. U ziet bij het begin van deze weg, direct aan uw rechterhand, het kasteel Heukelum of de Merckenburg liggen. Circa honderd meter verder begint de toegangsweg naar het kasteel, dat overigens voor het publiek helaas niet te bezichtigen is.
https://www.absolutefacts.nl/kastelen/data/merckenburg.htm
Useful information
No
hetkasteelvanheukelum@gmail.com
- Private property
- It has a museum, it can be visited by prior arrangement
-
External links
Nearby castles
Brakel Castle
Zaltbommel
6.8km
castle, chateau
Slot Loevestein
Zaltbommel
8.3km
castle, chateau
Kasteel Goudenstein
West Betuwe
11.0km
manor, mansion
Waardenburg Castle
West Betuwe
13.2km
castle, chateau
Kasteel Neerijnen
West Betuwe
14.0km
manor, mansion
Kasteel Nederhemert
Zaltbommel
14.5km
manor, mansion
Wickenburgh
Houten
16.0km
castle, chateau