Kasteel Kaldenbroek in Lottum in de Nederlandse provincie Limburg is een, door de eeuwen heen veelvuldig verbouwd, oud landhuis, dat anno 2008 in goede staat verkeert.

Bouwgeschiedenis

Het kasteel is verscheidene malen verbouwd. Onbekend is wanneer dit steeds gebeurd is. Het had in ieder geval de klassieke opbouw van een voorhof met (pacht)boerderij met schuren en stallen en een hoofdgebouw, alles omgeven door grachten. Het huidige hoofdgebouw is niet groot en oogt als twee aan elkaar gebouwde boerderijen tezamen in een hoekvorm. In de muren is veel mergel verwerkt van voorgaande verbouwingen en zijn enkele ramen dichtgezet. Later zijn de ramen in oude stijl hersteld. Een schuur met mergellagen (uit circa 1550) is ongeveer dertig jaar geleden gesloopt. Ook de grachten zijn grotendeels verdwenen.

Bewoners

De oudste vermelding is uit 1394 toen Alart Vleck het in leen kreeg van de Hertog van Gelre. Zijn dochter Gertruid trouwde met Daniel van Goor, waarna hun zoon Alard in 1442 ermee werd beleend. Aan diens zoon Gerrit van Goor werd het in 1493 beleend. Wederom een Alard erfde dit in 1502; uit zijn huwelijk met Ursula van Wittenhorst werd Adolf als oudste zoon opvolger. Omstreeks 1580 overleed deze laatste en verviel het aan zijn zoon Alard. Toen deze omstreeks 1605 kinderloos overleed vererfde het uiteindelijk aan een tante (Anna van Goor) die getrouwd was geweest met Ivo Hoen van Cartiels. Uiteindelijk kreeg Catharina van Goor het via erfenis en haar zoon Willem Lodewijk van Efferen werd er in 1671 mee beleend. In 1687 werd het via een veiling verkocht aan Philip Carel van Wylich, baron van Lottum, die ook heer van Lottum was. Aangezien deze grote schulden had nagelaten werd het wederom verkocht in 1755. Koper was Hendrik Leopold van Baexem. Begin 1800 werd zijn kleinzoon Philip Ernest de la Marck eigenaar. Deze verkocht het aan Pieter Joannes Schraven uit Broekhuizen. Na het overlijden van hun kinderen werd het in 1910 verkocht aan de zusjes van Haeff, die het in 1936 doorverkochten aan hun broer A.M.J.J. van Haeff. In 1970 verkocht deze het met 57 hectare grond aan projectontwikkelaars die hun zin niet kregen (5.000 recreatiehuizen) en het doorverkochten. Na restauratie door de koper W. Joosten verkocht deze het door aan Sieperman. Het westelijk deel met schuur is in 2003 verkocht aan A. Peters en M. Stoot.

Kasteel Kaldenbroek

Account

by category

Login

Name

by region

Title

Name in English

Als één van de weinige huizen in Noord- en Midden-Limburg heeft de Borggraaf in Lottum in de Tweede Wereldoorlog geen schade opgelopen. Wel is in deze periode het huisarchief voor een groot deel verloren gegaan, zodat er veel van de ooit geboekstaafde geschiedenis van het huis is verdwenen. De Borggraaf is een bijzonder mooi gelegen edelmanshuis. Het is een genoegen dit landgoed te betreden, want gelukkig is de omgeving van de Borggraaf als natuurgebied opengesteld voor het publiek.

Heren van Lottum

Hoewel er al in de veertiende eeuw heren van Lottum voorkomen, is het niet duidelijk of er dan ook al een huis bestaat. Een adellijk geslacht van Lottum schijnt echter niet bestaan te hebben. De eerste meldingen over een huis, maar men sprak toen van een hof, dateren uit het begin van de zestiende eeuw. Een Zeger van Merwijck was omstreeks die tijd de eigenaar van de Borggraaf. Hij was getrouwd met Agnes van Broekhuizen, een dochter van een familie die verschillende bezittingen in deze streek heeft. Hun derde zoon erfde de Borggraaf in 1501, toen zijn moeder overleed.

Familie van Broekhuizen

Daarna kwam het huis weer in handen van de familie van Broekhuizen. In 1633 verkocht Geertruid Alexandrina van Broekhuizen de Borggraaf aan Hendrik van Aerdt en diens vrouw Johanna Elisabeth Vogels. Verscheidene generaties bleef het huis in handen van deze familie.

Carel van Quadt

In 1750 erfde Carel, vrijheer van Quadt, de heerlijke rechten van het dorp Lottum. Die heerlijke rechten werden ook De Baronie van Lottum genoemd. Al vrij vlot na deze verkrijging, in 1755, verkocht de weduwe van Carel deze rechten aan Arnoldus van Aerdt. Hierdoor zijn er voor het eerst heerlijke rechten aan de Borggraaf verbonden. Omdat dit echtpaar de trotse eigenaar van de Borggraaf was, tooide het zich vanaf dat moment ook met de titels baron en barones.

Regentenfamilie Van Lom

Omstreeks 1750 ging de Borggraaf door vererving over in handen van de regentenfamilie Van Lom; een eeuw later echter, wordt de Borggraaf al weer verkocht aan de familie Van Soest. Een erfdochter van deze familie trouwde met de boomkweker Herman van de Voordt, die afkomstig was uit de omgeving van Cuijk. Zijn familie woont nog steeds op het edelmanshuis de Borggraaf.

https://www.absolutefacts.nl/kastelen/data/borggraaflottum.htm

Kasteel Borggraaf

Kasteel Arcen is een dubbel omgracht statig buitenhuis in het Nederlands Limburgse dorp Arcen, dat sinds 1 januari 2010 in de gemeente Venlo ligt.

Beschrijving van het kasteel

De huidige voorburcht staat op de plek van een in 1646 verwoeste voorganger (het Nije Huys) en werd in 1653 gebouwd door Marcelis van Gelder, heer van Arcen. Zijn kleinzoon Adolf stichtte in het begin van de 18e eeuw het huidige hoofdgebouw. Boven de poort van de voorburcht prijkt een gebeeldhouwde steen met het alliantiewapen van Gelder-van Lützenrode. Een van elders overgebrachte steen met het alliantiewapen van Gelder-van Nesselrode bevindt zich aan de zuidzijde van het plein. Het kasteel is van baksteen behalve bij de omlijsting van de hoofdingang, die uit natuursteen bestaat. Het hoofdgebouw had aanvankelijk op de Franse manier twee vooruitspringende zijvleugels, maar die aan de noordzijde is na een brand in de 19e eeuw gesloopt.

Het huidige kasteel bevindt zich in goede staat, sinds het onderdeel uitmaakt van de Kasteeltuinen van Arcen. Van de burcht die aan het thans bestaande kasteel voorafging is vrijwel niets meer over. De restanten ervan bevinden zich ten westen van het huidige kasteel, iets ten noorden van de Wymarse Molen, een gerestaureerde watermolen die, behalve in de wintermaanden, te bezichtigen is.

Kasteeltuinen

De kasteeltuinen zijn na een faillissement in 2012 weer onder de verantwoording gekomen van de eigenaresse van het hele Landgoed Arcen, Stichting het Limburgs Landschap. Limburgs Landschap nam het park weer over en vanaf 26 april 2013 is het park weer open voor publiek.

Doolhoven

Op het kasteeldomein zijn restanten van twee oude doolhoven gevonden. Archeologisch onderzoek heeft uitgewezen dat de twee doolhoven in ieder geval dateren van voor 1805, mogelijk zelfs uit het begin van de 18e eeuw. De archeologen stellen dat dit de oudst bekende doolhoven van Nederland zijn.

Geschiedenis en bewoners

In de 14e eeuw waren de Van Buerens heren van Arcen. Door huwelijk kwamen vervolgens heerlijkheid en kasteel in het bezit van het geslacht Schenck van Nijdeggen en daarna aan de Van Gelders.

Kasteel Arcen

Een rijke historie
Kasteel Huys ter Horst heeft een rijke historie die teruggaat tot de 13e eeuw. Begonnen als (vlucht)burcht met donjon (woontoren) heeft het zich in de loop der tijd, ontwikkeld tot een volwassen H-vormig kasteel met voorburcht, Hof ter Binnen, tiendschuur en grachten rondom. Van militair bouwwerk, de burcht, heeft het gebouw zich later ontwikkeld tot een idyllisch woonkasteel voor de rijke adel. Wegens gebrek aan geld heeft de toenmalige eigenaar het kasteel in de eerste helft van de 19e eeuw als bouwmateriaal, steen voor steen verkocht. De ruïne die overbleef is na de Tweede Wereldoorlog in eigendom gekomen van de gemeente Horst aan de Maas. Eind 20e eeuw hebben vrijwilligers, verenigd in de Stichting Kas­teel Huys ter Horst, een aanvang gemaakt met de herbouw van delen van het kasteel conform historische schilderijen.

Alles wat we weten over Kasteel Huys ter Horst
In 1326 gaf graaf van Gelre gaf Huis ter Horst als onderpand aan Florken van der Horst. Het is de eerste officiële vermelding van Huys ter Horst. Was Van Gelre de stichter van het kasteel? We weten het niet…Mogelijk was het kasteel bedoeld als grafelijk steunpunt in het Land van Kessel, een gebied dat sinds 1279 bij Gelre hoorde.

Oorsprong van het Kasteel
De stichtingsdatum van het kasteel Ter Horst is – zoals van de meeste middeleeuwse kastelen – niet bekend. Opgravingen in de jaren 1969-1976 brachten aan het licht dat het oudste bouwwerk niet meer was dan een ommuurd binnenplein in de vorm van een vijfhoek.

Dit muurwerk heeft een dikte van een meter en dateert uit de tijd omstreeks 1300. Het binnenplein was aangehoogd met zand uit de gracht, die buiten de muur werd gegraven. Binnen de stenen omwalling stonden waarschijnlijk houten gebouwen. Spoedig is in het midden van de noordelijke buitenmuur een grote bakstenen toren gemetseld. In die toren werd een waterput aangelegd, zodat men steeds over vers water kon beschikken.

In de loop van de 14e eeuw verving men de houtbouw door stenen gebouwen die vooral tegen de zuid- en west muur werden opgetrokken. In de 15e eeuwse rekeningen worden verschillende vertrekken met name genoemd: de grote zaal, de logeerkamer van de hertog, de kapel, de keuken, de ‘dienstjofferen-kamer’ en de ‘Stock’: de gevangenis.

Hoofd- en voorburcht waren omgeven door een palissadewal en grachten die gevoed werden door de Molenbeek. De beek leverde tevens de energie voor de watermolen van het kasteel.
Ten westen van het kasteelcomplex lag de ‘Hof ter Binnen’ een boerderij die het eerst wordt vermeld in 1394 en die tot het midden van de 16e eeuw in leen werd gehouden door leden van de familie Van Broekhuizen. Deze hof was een afzonderlijk Gelders leen en had juridisch geen enkele band met het kasteel. Wel liep de toegangsweg tot de voorburcht over het terrein van de ‘Hof ter Binnen’ en de kasteelheer kon dus slechts over andermans erf zijn kasteel betreden. Pas in 1565 kwamen kasteel en ‘Hof ter Binnen’ in één hand.

De familie van Wittenhorst
Op 31 juli 1523 brak voor Horst een nieuwe periode aan, toen hertog Karel van Gelre de Kleefse edelman Johan van Wittenhorst tot ambtman benoemde. Op 2 september van hetzelfde jaar kreeg Johan de helft van huis en heerlijkheid Horst in leen. De andere helft van de heerlijkheid kocht Johan van Wittenhorst in 1532 van de erfgenamen van Dirk van der Horst. Op het einde van zijn leven wist hij ook nog de Hof ter Binnen in leen te krijgen. Daarmee was het hele complex van huis, heerlijkheid en Hof ter Binnen in één hand gekomen. Met recht kon Johan de Oude, zoals hij door het nageslacht werd genoemd, zich heer van Horst noemen. Zijn nakomelingen hebben het Horster kasteel als hun stamslot beschouwd.

In 1579 werd het kasteel ter Horst door rondtrekkende soldaten geplunderd en gedeeltelijk verwoest. Vooral de oostzijde, de zwakste kant van het gebouw, werd daarbij ernstig beschadigd. Bij de her bouw trok men daarom op de zuidoost hoek een sterk bastion op ter bescherming van de oostflank. De opgravingen (1969-1976) brachten op de binnenplaats van het kasteel restanten van twee broodovens aan het licht die daar waarschijnlijk zijn gebouwd omstreeks 1580, toen op het huis een garnizoen Spaanse soldaten gelegerd was.

De nieuwe heer van Horst moet in 1660 een kasteel hebben aangetroffen dat nog grotendeels een middeleeuws uiterlijk had. Het was ongerieflijk en verwaarloosd. De nieuwe eigenaren besloten het slot grondig te moderniseren en te vergroten. De landmeter / architect Christoffel Verhoff uit Breda ontwierp de plannen voor de verbouw. Begin 1660 werden via de Maas duizenden stenen per schip aangevoerd. Toen dit te kostbaar werd sloot de baron een overeenkomst met de steenbakker Nicolaas le Fébure, die op de Gunse hei te Swolgen een oven bouwde voor de levering van 200.000 stenen. De westgevel werd in Hollandse renaissancestijl opnieuw opgetrokken en men bouwde er twee vooruitspringende vleugels tegenaan, waar tussen een terras kwam te liggen. De gevangentoren op het noordoosten werd bijna geheel gerenoveerd.

In 1686 hertrouwde de weduwe Van Wittenhorst met markies Adriaan Arnold van Hoensbroek. Deze overleed reeds in 1694. Aan dit huwelijk hield Catharina Cecilia de titel ‘markiezin’ over. Er is een groot geschilderd portret van Catharina Cecilia op latere leeftijd bewaard gebleven. Haar houding en gelaatstrekken verraden een dominerende persoonlijkheid; het is een matrone waarmee men niet de kachel kan aanmaken. De omstandigheden waarin de jonge weduwe in 1694 kwam te verkeren, waren weinig benijdenswaardig. Met bekwame hand wist zij de vele moeilijkheden te boven te komen. Met de Horstenaren leefde de markiezin vaak in onmin. Voortdurend lag zij overhoop over de betaling van schatting, de benoeming van de schoolmeester, het onderhoud van de bruggen, enzovoort.

1738: Overlijden laatste lid familie van Wittenhorst
In 1715 deed Catharina Cecilia afstand van haar rechten op de heerlijkheid Horst ten behoeve van haar enige dochter Maria Adriana Alexandrina Theresia van Wittenhorst. Laatstgenoemde was in 1714 gehuwd met Antoon Ulrik graaf van Frezin d’Arberg. Zij leidde tot haar overlijden in 1738 een betrekkelijk teruggetrokken leven op het kasteel. Omdat zij kinderloos was, benoemde zij haar achternicht Maria Alexandrina von Fürstenberg tot haar erfgename.

Familie von Fürstenberg in Horst
Maria Alexandrina von Fürstenberg was inmiddels overleden. Haar broer en enige erfgenaam Clemens Lotharius von Fürstenberg liet het grootste deel van de inboedel van het huis (waaronder de schilderijen van Willem Vincent en veel zilveren voorwerpen) overbrengen naar het slot Herdringen in Westfalen, waar hij meestal resideerde. Ter Horst werd bewoond door een rentmeester.

Toen de Fransen in 1798 een einde maakten aan de heerlijke rechten, was aan zijn toch al tanende gezag alle basis ontvallen. Zijn echtgenote en enige dochter, Charlotte, ontvluchtten hem. Frans Clemens leefde teruggetrokken op het verwaarloosde kasteel. Toen het huis wegens bouwvalligheid niet meer bewoonbaar was, nam hij zijn intrek bij een van zijn pachters. Daar overleed hij in 1828.

Familie von Westerholt
De dochter van Frans Clemens, Charlotte von Fürstenberg, huwde met graaf Willem von Westerholt te Recklinghausen. Zij erfde het kasteel met bijbehorende hoeven, landerijen en bossen. Het totaal onderkomen slot werd voor afbraak verkocht. Van de bijgebouwen bleef alleen de tiendschuur uit 1744 en de Hof ter Binnen gespaard.
De Hof ter Binnen is in 1920 als gevolg van blikseminslag afgebrand. Als restant van de Hof ter Binnen is de hardstenen omlijsting van de toegangspoort bewaard gebleven.

De laatste jaren is het uiterlijk van de ruïne en zijn naaste omgeving sterk verandert. De rijksweg A-73 loopt over een hoge dijk op enkele tientallen meters van de ruïne. Door de zandwinning ten behoeve van deze weg ontstond een grote waterplas die gebruikt wordt als openluchtbad en visvijver. Vanwege de nieuwe weg moest een stuk van de oprijlaan worden opgeofferd en is het restant toegangspoort van de Hof ter Binnen verplaatst. Nabij de ruïne en in de Kasteelse bossen werden sportvelden aangelegd. De Tiendschuur is gerestaureerd en verbouwd tot restaurant ‘Graaf ter Horst.’


https://www.kasteelhuysterhorst.nl/

Kasteel van Horst te Horst 

Kasteel Oost is een kasteelachtig landhuis, gelegen aan de Oosterweg in een bocht van de rivier de Geul ten oosten van het stadje Valkenburg in Nederlands Limburg. Het kasteel, dat omgeven is door een formele tuin en een landschapstuin, is een rijksmonument en is tevens onderdeel van het Buitengoed Geul & Maas.

Geschiedenis en bewoners
De oudste bekende eigenaren (rond 1400) noemden zich (Schiffelart) van Oys. In het eerste kwart van de zestiende eeuw was Diederik Speckhouwer eigenaar. Hij overleed rond 1537. Zijn zoon Diederik junior was gehuwd met Beatrix van den Biesen. Het echtpaar had twee dochters, Catharina en Alijt. Catharina was gehuwd met Peter van de Hove. Diens kleinzoon Peter werd luitenant-drossaard van het Land van Valkenburg. Hij alle rechten op Oost in zijn hand. Zijn dochter Maria, gehuwd met Adriaen de Groote, erfde het huis. De familie De Groote was afkomstig uit Vlaanderen.

Adriaens broer Alexander en een van zijn zoons, Peter Ernest, maakten carrière als militairen in Duitsland, in de Dertigjarige Oorlog. Beiden kwamen daar om, maar hun fortuin kwam aan een andere zoon van Adriaen, Adriaen junior. Peter Ernest had in 1624 drie kwart van de rechten op de heerlijkheid Strucht gekocht en kocht in 1630 de heerlijkheid Klein-Stevoort bij Hasselt. Adriaen junior kocht in 1640 het resterende kwart van de heerlijkheid Strucht. Hij liet Oost in de jaren zestig van de zeventiende eeuw ingrijpend verbouwen. In het Partagetraktaat van 1661 werd Oost ingedeeld bij de Spaanse gebieden. Adriaen junior overleed rond 1672. Zijn zoon Peter Ernest de Groote overleed in 1716. Diens dochter Maria Catharina erfde het huis. In 1711 huwde zij een officier in Nederlandse dienst, Henricus Casimirus Pawel von Rammingen. Hij overleed in 1723.

In 1724 hertrouwde de weduwe Maria Catharina de Groot met baron Maurits Hector Casimir van Hammerstein, die daarmee de nieuwe heer van Strucht werd. Van Hammerstein bekleedde enkele openbare functies waaronder commissaris van de adellijke stand. Hij zou degene zijn geweest die de stenen leeuwen bij de toegangspoort van het kasteel plaatste. Zijn eega Maria Catharina overleed in 1758 en liet alles aan hem na. De weduwnaar hertrouwde met gravin Anna Maria von Satzenhoven. Hij overleed in 1765 en liet al zijn bezittingen na aan zijn weduwe. Zij hertrouwde in datzelfde jaar met baron Walter Nicolaas Ernest Joseph Laurens van Mettecoven, heer van Opleeuw. Het paar kreeg zeven kinderen. Na haar dood in 1789 en die van haar weduwnaar in 1796, erfde de oudste dochter Maria Anna Carolina Maximiliana van Mettecoven. Zij huwde in 1798 Frédéric Felix Eugène de Woelmont, Twee jaar later overleed Maria Anna op 33-jarige leeftijd in Namen.

Vanaf 1797 werd Oost bewoond door enkele stiftsdames die het klooster Sinnich hadden moeten verlaten. In de Franse tijd fungeerde de kapel van Oost als bewaarplaats van goederen van de H.H. Nicolaas en Barbarakerk van Valkenburg. Op de Tranchotkaart uit het begin van de 19e eeuw is een omgracht gebouw te zien met vier vleugels rondom een rechthoekig binnenplein.

Rond 1830 werd het landhuis aangekocht door jonkheer Louis Libert Guillaume Marie de Villers de Pité,. Deze liet tussen 1830 en 1839 ingrijpende verbouwingen en restauraties uitvoeren waarbij het gebouw zijn huidige uiterlijk kreeg. De zuidvleugel werd verbouwd in neoclassicistische stijl. Eén van de vijf dochters van Louis de Villers de Pité, Louise, trouwde met baron Frederik Hendrik Karel de Keverberg de Kessel, die evenals zijn schoonvader korte tijd lid was van de Tweede Kamer. Een andere dochter, Gabrielle Alida Josephine Charlotte de Villers de Pité, diende tijdens haar leven vier keizers als hofdame: Napoleon III van Frankrijk en Wilhelm I, Wilhelm II en Frederik II van Duitsland. In 1871 trouwde zij op kasteel Oost met de Duitse baron Karl Ernst Adolf von Schrader, die kamerheer was aan het Duitse keizerlijke hof. Nadat de baron in 1896 te Potsdam bij een pistoolduel om het leven was gekomen, keerde Gabrielle terug naar Oost, alwaar zij in 1941 op zeer hoge leeftijd overleed. Haar dochter, Helena von Schrader (1882-1982), trouwde in 1911 met de Duitser Max Graf Wolff-Metternich zur Gracht (1879-1949), broer van de Nederlander Hermann Joseph Ferdinand Aloysius Hubertus Anna Maria graaf Wolff Metternich, heer van Hillenraad, Swalmen, Asselt en Schackum (1887-1956), en overleed in 1982 in Burg Satzvey nabij Euskirchen.

Na de Tweede Wereldoorlog werd kasteel Oost als vijandelijk vermogen in beslag genomen door de Nederlandse Staat. In 1950 werd het complex aangekocht door de gemeente Valkenburg-Houthem. In de jaren 1950 werd op een deel van het voormalige landgoed, grenzend aan de bebouwde kom van Valkenburg, de nieuwe woonwijk Oost aangelegd. Van 1951 tot 1971 had het kasteel de functie van landbouwschool en van 1979 tot 1981 was er een letterkundig centrum in gevestigd. In 1996 werden het kasteel en de bijgebouwen opnieuw uitvoerig gerestaureerd. Van 2010 tot 2015 was er een Butler Academy gevestigd. Er zijn plannen er een hotel en restaurant in te vestigen.

Beschrijving van het kasteel

Het okerkleurige, in mergel opgetrokken kasteel, bestaat uit een hoofdgebouw, twee zijvleugels, een vrijstaand koetshuis en enkele kleinere gebouwen. Het hoofdgebouw heeft een landhuisachtig uiterlijk en werd in de jaren 30 van de 19e eeuw in neoclassicistische stijl verbouwd. De symmetrisch uitgevoerde voorgevel grenst aan de hofzijde en heeft een uitspringende middenrisaliet, bekroond door een fronton met alliantiewapen. De ingang bestaat uit drie identieke deuren aan een hoog bordes, bereikbaar via een brede trap. Daarboven bevindt zich een balkon. De deuren en ramen in het middenrisaliet hebben met elkaar verbonden rondbogen. De twee hoofdverdiepingen worden gedeeld door een zwaar geprofileerde kroonlijst. De bedaking bestaat uit een schilddak van leisteen.

De lagere oost- en westvleugels waren in gebruik als dienstgebouwen. De met het hoofdgebouw verbonden westvleugel dateert uit 1775, getuige het jaartal op de windvaan op het dak. Delen van deze vleugel (o.a. de kruisvensters) dateren uit de 16e of 17e eeuw. De losstaande oostvleugel dateert uit 1830. Na 1959 zijn deze beide gebouwen ingericht als woningen. Het in een U-vorm gebouwde hoofdgebouw met de beide zijvleugels omgeven een binnenplaats (cour d’honneur) die toegankelijk is van de Oosterweg via een monumentaal toegangshek geflankeerd door pilaren met daarop twee stenen leeuwen.

De achterzijde van het hoofdgebouw, grenzend aan de kasteeltuin, wordt gekenmerkt door een centrale, halfronde uitbouw met op beide verdiepingen drie rondboogdeuren. Op de benedenverdieping dragen vier Dorische zuilen een balkon, dat de gehele uitbouw omgeeft. Op de bovenverdieping vormen Ionische pilasters een voortzetting van de klassieke gevelopbouw. Een brede trap geeft vanaf het ruime bordes toegang tot een formele tuin in Franse stijl, die overgaat in een Engelse landschapstuin met een mini-zoo, grenzend aan de rivier de Geul.

Aan de oostzijde van het kasteelcomplex bevindt zich een vrijstaand koetshuis. Daarnaast ligt een speeltuin.

Kasteel Oost

Het Kasteel van Oijen ligt ten oosten van het Noord-Brabantse dorpje Oijen.

Lang geleden was het een gigantische kasteel, nu zijn daar nog enkele bijgebouwen van overgebleven. En wat voor bijgebouwen!

Hoe het allemaal begon:
In 1361 werd het Kasteel van Oijen gebouwd in opdracht van Maria van Brabant, dochter van Hertog Jan III van Brabant. Het was bedoeld als voorpost aan de Maas ter bescherming tegen invallen van de Geldersen. Toen Maria in 1399 kinderloos stierf, verviel de heerlijkheid Oijen en het kasteel echter aan de Hertog van Gelre.

In 1511 werd de burcht in opdracht van Landvoogdes Margaretha van Oostenrijk gesloopt. In 1594 werd op de fundamenten van de voorburcht weer een nieuw kasteel gebouwd. Dit kasteel werd in 1837 afgebroken door de Eindhovense fabrikant Josephus Smits (later Smits van Oyen genaamd) die de heerlijkheid in 1836 in eigendom had verkregen. Hij liet het eigenlijke kasteel afbreken, maar behield de jachtrechten en verpachtte de nog bestaande gronden. Alleen de uit 1825 daterende bijgebouwen bleven staan. Het koetshuis en de paardenstal werden in gebruik genomen als boerderij. In 1930 is zelfs een deel van de slotgracht gedempt en de houten toegangsbrug werd afgebroken.

De vierde generatie Smits op het Kasteel van Oijen, jhr. mr. Smits van Oyen, verkocht grond en opstallen aan zijn pachter Baggermans. In 1994 verkocht hij de restanten van het voormalige Kasteel van Oijen aan de heer en mevrouw Ab en Geerte Schuring- Smulders.
Gedurende een periode van ruim tien jaar herstelden en restaureerden zij, voor grote delen eigenhandig, eerst het Westelijk en later het Oostelijk Neerhuis.

In 1997 kocht de Vereniging Natuurmonumenten de bezitting van het echtpaar Schuring, die daarna als erfpachters het Westelijk Neerhuis bleven bewonen. Het Oostelijk Neerhuis (Schuringzaal) werd als “steunpunt voor het project Meer Maas” in gebruik genomen door Ir. J.J. de Graeff, algemeen directeur van Natuurmonumenten.

In 2013 zette de Vereniging Natuurmonumenten extern de vraag uit om een plan voor herbestemming in te dienen, in plaats van dat zelf te maken. Het initiatief van Wilbert en Elle van Schijndel werd uiteindelijk gekozen. In 2015 zijn ze gestart met de groepsaccommodatie voor kleine groepen en het aanbieden van trouwceremonies. Vanaf 2020 kunnen er  32 gasten samen verblijven en overnachten, maar er kunnen ook feestjes en vergaderingen plaatsvinden. Verdere plannen zijn er nog genoeg, houd deze site dus gerust in de gaten om van alle nieuwe ontwikkelingen op de hoogte te blijven!

https://www.kasteelvanoijen.nl/home/historie/#:~:text=In%201361%20werd%20het%20Kasteel,tegen%20invallen%20van%20de%20Geldersen.

Kasteel Ooijen

Kasteel van Meerlo is voor het eerst vermeld in 1457 en het restant ligt aan de Molenbeek tussen Meerlo en Wanssum in Limburg.

Bouwkundig

Volgens de overlevering zou het kasteel tijdens de Tachtigjarige Oorlog grotendeels door brand zijn verwoest. Dit is mogelijk want men heeft brandsporen gevonden. In de jaren 1619-1621 werd het in gewijzigde omvang herbouwd. Op 7 april 1752 was er weer brand, maar vond herbouw plaats. Wat nu aanwezig is oogt als een voorburcht, namelijk een poortgebouw met vleugel en gelegen vlak bij een vrijstaand woonhuis, dat daarvoor een tiendschuur geweest kan zijn. Het verkeert in goede staat van onderhoud en ziet er met zijn oude vensters goed uit. Waar het echte kasteel heeft gestaan is (nog) niet bekend. Wel zijn 400 meter verderop in 1920 en 1921 in de Pesch grondslagen van een gebouw blootgelegd dat een harde vloer had van veldkeien en stenen met daarop een muurtje van mergelblokken.

Geschiedenis

De eerste heer van Meerlo is Jacob van Mirlaer die in 1326 hiermee werd beleend. Het huis met de heerlijkheid wordt pas in 1457 vermeld, wanneer Karel Spede echtgenoot van Goda van Mirlaer hiermee door de Hertog van Gelre wordt beleend. Hun dochter Johanna Spede erfde het in 1460 en verkocht het aan haar neef Johan van Aldenbruggen genaamd Velbruggen in 1481. Vervolgens kwam het aan Ludger van Winckelhuysen en in zijn familie bleef het totdat Isabella Johanna Maria van Winckelhuysen het via haar huwelijk inbracht bij de familie van Hatzfeldt, die het in 1834 verkocht. Via Cocq van Haeften vererfde het aan de tweelingzonen van haar knecht Daniël Nab in 1877. Dezen verkochten het in het openbaar in 1908. Na meerdere doorverkopen in korte tijd kwam het in 1920 aan de familie Poels, Renier Poels had het kasteelke in bezit van 1920 t/m 1955, die verkocht het door aan zijn zoon, die het in 1984 aan de Stichting Nieuwland verkocht. Deze heeft het geheel gerestaureerd en op de gebouwen na, openbaar toegankelijk gemaakt. In 1986 was de restauratie klaar en de gebouwen zijn sindsdien bewoond.

Kasteel van Meerlo

Kasteel de Berckt (Berkt) is een kasteel gelegen aan de oude Romeinse heerweg tussen Kessel en Venlo in de Nederlandse provincie Limburg. Alhoewel de Berckt al in de 12e en 13e eeuw wordt genoemd, is het niet duidelijk of het hier om een kasteel gaat of slechts een landgoed. Godefridus van Eyll wordt in 1279 genoemd als eigenaar. De Berckt wordt verheven in 1326 (door Tilman van Eyll). De familie van Eyll was tot aan het einde van de 16e eeuw de rijkste familie van Baarlo.

Agnes van Crieckenbeek schonk het goed in 1594 als bruidsschat aan Godfried van Hardenraet. Johanna Aleida van Hardenraet gaf in 1671 het huis aan haar man Lambert van Pollaert, heer van Aldeneyk. Na diens dood trad Aleida in het huwelijk met baron Hans Frederik de Rhoe d'Obsinnich, familie van de heren van Elen, Kasteel Sipernau).

Hans Frederik baron de Rhoe d'Obsinnich, heer van Baarlo, was luitenant-generaal in dienst van de Republiek der Verenigde Provinciën en stierf in de oorlog in Portugal, in 1704. Zijn dochter, Eva Thérèse Florentine, barones de Rhoe d'Obsinnich, huwde in 1707 op het kasteel van Olne (Graafschap Dalhem, thans provincie Luik) met Rijksbaron Willem II (Guillaume-Philippe) d'Olne en overleed aldaar in 1754. Kasteel De Berckt draagt in de gevel van het poortgebouw nog het alliantiewapen van Eva Rhoe van Obsinnich en Guillaume-Philippe d'Olne.

Het toen aanwezige 16e-eeuwse kasteel in Renaissancestijl werd in 1830 in Neoclassicistische stijl herbouwd. Van het eerdere gebouw zijn nog enkele fundamenten zichtbaar in de kelders van het huidige gebouw. Van het vroegere voorhof is nog een bakstenen vleugel uit het eerste kwart van de 18e eeuw over.

Van 1901 tot 1922 was het kasteel in gebruik als een klooster voor een orde van Franse Karmelitessen. Tot aan de tweede helft van de 20e-eeuw heeft het kasteel onderdak geboden aan een opeenvolging van verschillende kloosterorden. Aan deze periode herinneren voornamelijk de langgerekte kloostervleugel welke de poortvleugel met het kasteel verbindt, en de kapel in traditionalistische stijl, half ingebouwd in het hoofdgebouw. In 1981 en 1982 is het kasteel gerestaureerd.

In 1995 is het kasteel verkocht aan de familie Nagels, die in het kasteel een evenementen- en congrescentrum vestigden met mogelijkheden voor het laten overnachten van grote gezelschappen. Op het landgoed achter het kasteel is recentelijk een grote extra groepsaccommodatie tot stand gekomen, deels gebouwd met stenen afkomstig van de vestingwerken van Venlo, vrijgekomen na de aanleg van de Maasboulevard.

Kasteel De Berckt

Kasteel Holtmühle is een kasteelcomplex, in zijn huidige hoofdvorm in hoofdzaak uit de 17e eeuw. Het hoofdgebouw is een bakstenen gebouw met twee torenvormige hoekpaviljoens. De hoofdentree heeft een 19e-eeuwse hardstenen deuromlijsting. Tot het kasteelcomplex behoort een van de weinige geheel bewaard gebleven tiendschuren in Nederland. Verder bestaat het complex uit twee alleenstaande poortgebouwen (Kaldenkerker Poort en Venlose Poort), bijgebouwen, tuinen, grachten, vijvers en landerijen.

Geschiedenis
Dit kasteel in Tegelen in Nederlands-Limburg is in oorsprong bijna 700 jaar oud. Archeologisch onderzoek toont aan dat het kasteel waarschijnlijk in de laatste helft van de 14e eeuw is gebouwd. De eerste met naam bekende eigenaar was Otto van Holtmeulen. Hij werd in 1394 met de heerlijkheid Tegelen en toebehoren beleend door de hertog van Gelre. De stelling dat Otto, de nieuwe heer van Tegelen, gehuwd zou zijn met ene Elisabeth van Tegelen wordt door geen enkele bron ondersteund, maar wordt helaas tot op de dag van vandaag kritiekloos in diverse publicaties gekopieerd. De heren van Tegelen hadden tot die tijd altijd in kasteel de Munt en de Bongertshof gewoond: hier ging nu een zijtak van de familie wonen. Het huidige 17e-eeuwse hoofdgebouw bevat nog fragmenten van het oorspronkelijke 14e-eeuws gebouw.

In de 17e eeuw werd het kasteel bewoond door leden van het Duits adellijk geslacht Metternich, die hun rechten op de heerlijkheid Tegelen en het inmiddels bouwvallige kasteel Holtmühle in 1702 verkochten aan de familie von Hundt zum Busch, die het kasteel weer bewoonbaar liet maken. Ze lieten ook een nieuwe weg naar Kaldenkerken aanleggen. Deze verhoogde weg liep van de Kaldenkerker Poort door het moerassige gebied onder de steilrand rechtstreeks naar Kaldenkerken en het slot Wambach, en kwam bekend te staan als de Huntsleich, Hondsdiekerweg of Hondsdijk.

In 1744 trouwde de jonge barones Anne Elisabeth von Hundt met de Pruisische militair Joachim Reinhold von Glasenapp, die in 1747 het kasteel en de bijbehorende titel, heer van Tegelen, van zijn schoonvader erfde. Na von Glasenapps vertrek uit Tegelen rond 1780 stond het kasteel geregeld langere tijd leeg. In 1879 was Jacobus Craandijk in Tegelen. In zijn Wandelingen door Nederland met pen en potlood wijdt hij enkele regels aan het kasteel: 't Is vooral opmerkelijk om het uitgestrekte kasteel Holtmuhle, het hoofdkwartier van Frederik Hendrik bij het beleg van Venlo in 1646. Vroeger bezat dit slot aanzienlijke achterleenen en waren er belangrijke regten aan verbonden. Tegenwoordig is het onbewoond, maar, naar het schijnt, nog goed onderhouden en, met zijn twee poorten, zijn' ommuurden voorhof, zijn breede gracht, maakt het gebouw een' goeden indruk, die nog zou worden vermeerderd, als de muren niet met een leelijk, eentoonig donker grijs kleurtje waren bedekt.

Rond 1850 was het kasteel zo vervallen dat de helft van de gebouwen werd afgebroken toen Louis de Rijk zich er vestigde, die het gebouw in 1852 grondig liet verbouwen. Zijn dochter Theodora trouwde in 1883 met Johan van Basten Batenburg. De gemeente Tegelen kocht het kasteel met de bijgebouwen en de omliggende landerijen in 1968 van de familie van Basten Batenburg voor 800.000 Nederlandse gulden. In 1985 werd de Kaldenkerker Poort gerestaureerd en een jaar later de Venlose Poort. Na een omvangrijke restauratie in 1993 is in het complex het hotel-restaurant Château de Holtmühle, behorende tot de Bilderberg-hotelketen, gevestigd. Rondom het kasteel zijn fraaie kasteeltuinen in diverse stijlen te bewonderen.

Tiendschuur
De gemeente Tegelen liet in 1978 de hoektorentjes van de tiendschuur herstellen en in 1988 werd het gebouw in de oorspronkelijke staat hersteld, waarbij onder andere een later aangebouwde opslagloods werd gesloopt. In het gebouw werd in 1985 een keramische leerwerkplaats gevestigd en sinds 1987 huist het Tegels keramiekmuseum in de tiendschuur.

Kasteel Holtmühle

De oudste vermelding van het kasteel dagtekent van 1326. Het goed was een leen van de Gelderse hertog. Uit die tijd zou de onderbouw van de poorttoren (aan de noordwestzijde) dateren, die in de 15de eeuw in mergel is verhoogd. Voorts bevond zich aan de zuidoostzijde van het complex een donjon. In 1578 werd het kasteel door brand verwoest. Het herstel vond onder Sybert van Eyll vanaf 1598 plaats. In een van de gevels aan de binnenhof jaartalankers 1618. De donjon werd niet herbouwd, de ingang door de poorttoren werd gedicht; de toegang werd verlegd naar de zuidvleugel, waardoor er een directe relatie met de economiegebouwen aan die kant tot stand gebracht werd. Aan de noordkant werd een vleugel die Nederhuis genoemd werd, gebouwd. Hier waren de keukens in onder gebracht.

Pas vanaf de 18de eeuw is er weer sprake van bouwactiviteit. Eigenaar Johan Baptist Joseph de Bierens liet aan de oostkant aan het bestaande 'Nederhuis' een gedeelte bijbouwen, waarmee de nog steeds bestaande opzet van vier vleugels rond een binnenhof voltooid was. In de loop van de 19de eeuw werd de binnenplaats van aanbouwen voorzien. Deze zijn bij de restauratie in de jaren zeventig van de 20ste eeuw ongedaan gemaakt. Toen werden ook weer de brug en toegang door de poorttoren hersteld.

Het kasteel bestaat uit drie vleugels rond een bescheiden binnenhof met de poorttoren aan de noordwestkant. Het gebouw is gedeeltelijk onderkelderd en telt twee in hoogte variërende bouwlagen en kapverdiepingen. De toren aan de noordwestkant telt drie bouwlagen. Het gebouw is voorzien van zadel- en schilddaken gedekt met leien, dakruiter en pirons. Het is opgetrokken in baksteen met toepassing van mergel aan het bovenste deel van de toren.

Interieur. Alleen de vertrekken onder de poorttoren en onder de salons aan de zuidkant zijn onderkelderd. De beide kelders onder het woongedeelte zijn met een tongewelf gedekt en onderling met een aflopende gang verbonden.

Toren met muurtrappen met gordelbogen in de dikte van de muur. Op de verdieping van de toren een vertrek met haard en twee kaarsnissen; op de tweede verdieping twee vensterbanken.

Hoekkamer aan de oostkant met samengestelde balklaag. Ten behoeve van een inmiddels weer verwijderd stucplafond zijn de sleutelstukken en de moerbalk vlak gehakt. Natuurstenen vroeg 19de-eeuwse schouw met voluten op leeuwenpoten. Daarnaast een salon aan de noordoostzijde met laat 18de-eeuws stucplafond, versierd met ruiten met profiellijsten en parelrand. Middendeel met acanthusbladen in hoogreliëf, terzijde fraai gedetailleerde florale motieven, tondo's en slingers van laurierblad die eindigen in vogelkoppen. Schouw tegen de korte zijde. In de keuken een grote schouw met bakoven en droogkasten daarboven.

Op de verdieping een (bij de restauratie onderverdeelde) ruimte met een samengestelde balklaag die van een stucafwerking is voorzien met rondingen tussen de kinderbinten en een profiellijstje bij de aanzet.

De eikenhouten kapconstructie met krommers dagtekent van omstreeks 1600 en de jaren daarna.

Uit een landmeterskaart van 1752 blijkt de situatie ter plaatse: het kasteel ligt binnen een eigen omgrachting. Ook het met bomen beplante voorterrein ligt binnen een omgrachting, die gevoed wordt door de Kwistbeek. Dit terrein, in 1664 'den nyen boogaert' genoemd, heeft die functie tot 1962 behouden. Op de noordwestelijke punt is de watermolen gesitueerd (zie hiervoor onderdeel 5). De omgrachte nederhof met de economiegebouwen aan de zuidwestkant van het kasteel is via een brug met het kasteeleiland verbonden. Ten oosten van het kasteel ligt een geometrisch ingedeeld terrein, dat met paden omgeven en doorsneden is: de siertuin. Het gedeelte waar zich thans het parkbos bevindt is niet nader ingevuld. Toch was daar in het midden van de 18de eeuw wel degelijk sprake van een aanleg. Van omstreeks 1750 dateert een tuinontwerp voor het oostelijke deel van het huidige parkbos, bestaande uit een rechthoek, waarbinnen drie lanen lopen die in een punt bijeenkomen: een zgn. ganzenvoet (patte d'oie). De middelste laan verbreedt zich halverwege tot een ronde vijver. Dat deze ganzenvoetstructuur is uitgevoerd blijkt uit de Tranchotkaart (1804-1805). Deze situatie is in 1825, getuige de kadastrale minuut van dat jaar, niet veranderd. De formele indeling van het park is tussen 1820 en 1842 veranderd in een kleinschalig 'lustbosch'. Over de aard van dit 'lustbosch' worden wij geïnformeerd door de Topografisch en Militaire kaart van 1843-1844 en de topografische kaart uit 1891: het rechter of oostelijke deel van het parkbos heeft een indeling met kronkelende paden en open plekken tussen het geboomte, een inmiddels niet meer zo ronde waterpartij die uitmondt in de Bosbeek en een heuvel, pal tegen de Maasstraat aan die uitzicht biedt over het achterliggende bouwland. Het westelijk deel van het huidige parkbos, lange tijd als bouwland in gebruik (bouwland 't Kempke), werd vlak na 1900 bij het landschapsparkje getrokken. Het padenbeloop is hier wat stijver en ook hier werd een vijver aangelegd met een aantakking aan de Bosbeek. In het park stonden twee koepels (inmiddels verdwenen).

Rond 1850 is het gedeelte van de gracht tussen het kasteeleiland en de nederhof gedempt.

De historische tuin- en parkaanleg valt in wezen uiteen in drie gedeelten:

(a) het kasteel (zie hiervoor onderdeel 1), het poortgebouw met aangebouwde economiegebouwen (zie hiervoor de onderdelen 3 en 4) en de directe omgeving, bepaald door grachten, sier- en moestuinen; dit is een vrij gesloten geheel en heeft in de loop der eeuwen een wisselend open en gesloten karakter gehad; wel was de functie afgestemd op de directe nabijheid van kasteel en economiegebouwen.

(b) de weide voor het kasteel, eveneens omgracht, in de loop der tijd als boomgaard in gebruik geweest; dit is altijd een relatief open gedeelte geweest met een nadrukkelijke visuele en functionele relatie met het hoger gelegen dorp, de molen (zie hiervoor onderdeel 5) en de wasplaats (zie hiervoor onderdeel 6);

(c) het gedeelte ten noorden van kasteel en weide, dat als park fungeert, zij het met een door de eeuwen heen wisselende invulling. Tegenwoordig betreft het een waardevol parkbos met een gebogen lanenpatroon en als bijzondere elementen een druppelvormige vijver waarin een eiland, een tweede vijver (beide gevoed uit de gracht langs het weiland) en langs de rand een verhoging vanwaar zicht op het open land. Bijzondere bomen, zoals enkele grote taxussen, cipres, sequoia, bruine beuk; verder hoofdzakelijk beuk, eik, kastanje en acacia.

https://rijksmonumenten.nl/


Kasteel d'Erp

Kasteel de Raaij is een uit de middeleeuwen daterend kasteel dat in goede staat is in het Noord-Limburgse Baarlo en zichtbaar aan de weg van Kessel naar Venlo ligt. Het huidig gebruik is Hotel-Restaurant/Art-Center.

Bouwkundige geschiedenis

Het is een vierkant witgeschilderd huis dat op middeleeuwse kelders staat. Het dak is in Zwitserse chaletstijl erop gezet rond 1875. Dankzij de inzet van de projectontwikkelaar is het volledig gerestaureerd. De bijgebouwen en het kasteel zijn begin 2000 onder een glazen overkapping gebracht waarbij de muren van het kasteel goed zichtbaar zijn gebleven. Daarnaast is het kasteel door zijn huidige functie vrij toegankelijk. Op het landgoed is een Art Center met replicamakerij en zeefdrukkerij gevestigd.

Eigenaren

De eerste vermelding van bebouwing dateert uit 1236. Eerst genoemde eigenaar (Van der Horst) komt pas in 1326 voor. De oorspronkelijke Frankische Waterburcht werd later een erkend adellijk huis waarvoor een zetel in de Staten gereserveerd was. Via een dochter Catharina kwam het aan haar echtgenoot Hans Willem van Baexem. Hun zoon Caspar trouwt in 1661 met een Getrudis van Broeckhuysen. Vanwege grote schulden werd het verkocht en weer doorverkocht, waardoor het aan Conrard Emanuel van Baexem kwam, die in 1700 zijn zetel in de Staten innam. Zijn zoon Hendrik Leopold werd daarna de bezitter. In 1819 werd het aangekocht door H.F. Hermans. Via zijn dochter kwam het aan haar man, baron de Bossart. Het vererfde en werd in 1917 verkocht aan drie personen. Via doorverkopingen en gebruik als vrouwenklooster (1937-1999) werd het aan een projectontwikkelaar verkocht waarna een hotelgroep de huidige logies functie invult en een ondernemer het Art center heeft opgezet en uitgebreid met een zeer sfeervolle Art Arrangementen.