Huis Watersley is een voormalig kloostercomplex en landgoed aan de zuidoostelijke rand van de Nederlandse stad Sittard, aan de voet van de Kollenberg. Het oudste deel van het complex stamt uit het jaar 1752 en is oorspronkelijk gebouwd als jachtslot. Later is het in gebruik genomen door verschillende kloosterordes, waaronder voornamelijk de franciscanen, die het bouwwerk ingrijpend lieten verbouwen en uitbreiden. Heden ten dage wordt het complex gebruikt door de Stichting Pergamijn en maakt het deel uit van een zorginstelling voor mensen met een verstandelijke handicap. Het complete bouwwerk is erkend als rijksmonument.

Geschiedenis

De naam Watersley komt al voor in archieven uit het begin van de 16e eeuw en hebben betrekking op de naastgelegen hoeve Watersleyhof, een gesloten hoeve en voormalig grootleen van Kasteel Born. Het woorddeel -sley duidt waarschijnlijk op "verzamelplaats van water", wat verwijst naar de ligging, namelijk in een dalkom aan de voet van de Kollenberg, vergelijkbaar met andere toponiemen in de omgeving als Hemelsley en Hoddelslei.

De huidige twee bouwlagen aan de voorgevel van het bouwwerk vormen het oudste deel van het complex. Huis Watersley werd in 1752 gebouwd als jachtslot, een kasteelachtig gebouw met omliggend landgoed dat gebouwd werd voor de adellijke familie Loyens-Delhougne. Een Duitse congregatie van de paters franciscanen nam in 1876 voor het eerst hun intrek in het gebouw. De franciscanen stichtten er aan het einde van de 19e eeuw een Duits gymnasium, wat de aanleiding was voor zeer ingrijpende verbouwing. Naar een ontwerp van de architect Johannes Kayser werd het voormalige landhuis in 1897 uitgebreid tot drie bouwlagen met toevoeging van zijvleugels en een forse kloosterkapel. De franciscanen vertrokken in 1967 en werd het complex verkocht aan de stichting Paulusabdij Watersley, een voorgang van de huidige gebruiker, de Stichting Pergamijn. Het voormalige klooster en het achtergelegen terrein werden nadien ontwikkeld tot zorgcomplex voor mensen met een verstandelijke handicap.

Sinds 1967 is het voormalige kloostercomplex beschermd als rijksmonument.

Huis Watersley

Account

by category

Login

Name

by region

Title

Name in English

Kasteel Doenrade ligt aan de rand van het gelijknamige dorp Doenrade (gemeente Beekdaelen) in Nederlands-Limburg. Het kasteel werd gebouwd rond 1117, het is een van de oudste kastelen van Limburg. In vroegere jaren was dit kasteel een slot met grachten eromheen. Het kasteel werd bewoond door belangrijke adellijke families. Zo rekende men het geslacht Brempt (1196) en Dobbelstein (1224) tot de oeradel.

Het adellijke geslacht van Brempt tot Doenrade

Omstreeks 1300 werd het kasteel bewoond door de familie van Dobbelstein tot Doenraedt. In de eerste helft van de 15e eeuw was het in bezit van Godart van Dobbelstein van Doenrade, hij was ambtenaar van Millen (1433) en stadhouder (1444) van de Keurkeulse Mankamer in Heerlen. In 1429 huwde zijn dochter Bela met Johan van Brempt genoemd Lieck, voogd van Heinsberg. Ze bleven wonen op de eerste verdieping van het ridderhuis Unterlieck. Op oudere leeftijd, pas in het jaar 1462, erfde Bela Dobbelstein kasteel Doenrade. Hiermee kwam Doenrade in bezit van de adellijke familie van Brempt tot Doenraedt die zich ook Van Lieck noemde. Steven van Brempt, ook wel oude Lieck genoemd, was de eerste van het geslacht die zich “van Brempt tot Doenrade” had genoemd. Hij was een kleinkind van Bela Dobbelstein.

In 1523 en 1539 is er sprake van een Krein van Lieck tot Doenrade. De familie Van Brempt bleef bezitter van kasteel Doenrade tot ca. 1700. Het wapen van Van Brempt, staat verwerkt op een plaat van het kasteel. Het familiewapen een drietal horizontale balken is boven de ingang ervan te zien.

De familie van Brempt genoemd Lieck (Leeck) van Doenrade en het Land van Valkenburg
De familie van Brempt had als lid van de ridderschap zitting in de Landdag. Dat was een gezamenlijke vergadering van adellijke ridders in het Land van Valkenburg. Naast het lidmaatschap van de Landdag waren ze tevens generaties lang voor het vrijheren riddergeslacht van Steithagen te Welten substituut-stadhouder van het Land van Valkenburg. Een aantal namen met jaartallen zijn: Johan Leeck van Doenrade (zoon van Steven van Brempt) 1558, Johan Steven van Brempt genaamd Leeck 1573, Jacob van Brempt genaamd Leeck 1546, Jacob van Brempt genaamd Leeck 1600.

De familie de Limpens en de stichting Jan de Limpens

In 1856 verhuist vanuit Sittard de kantonrechter en tevens burgemeester van Oirsbeek, Johan Lodewijk Christiaan de Limpens naar dit kasteel. Hij was geboren in 1793 te Doenrade en waarschijnlijk waren zijn ouders reeds de bezitters van dit kasteel. Hij huwde met barones Catharina Josephina Sophia van Guaita. Hij vermaakte in 1886 al zijn bezittingen aan een stichting, die heden nog bestaat: ”de weldadige stichting Jan de Limpens”. Deze stichting stelt zich tot doel arme mensen te helpen. Boeren die tegenslag hadden door ziekten onder het vee, konden bij deze stichting geld krijgen. Voor studerende kinderen kon men studiegeld krijgen (uitgezonderd degenen die voor arts of advocaat studeerden). De broer van Johan Lodewijk de Limpens, Carel Cornelius de Limpens was geestelijk gestoord. Beide waren de stichters van de Weldadige Stichting. Hij erfde van zijn broer het kasteel met inventaris en genoeg geld om verpleegd te worden. Ook hij vermaakte alles aan de stichting Jan de Limpens. Op 4 september 1893 was de tak van familie De Limpens uitgestorven.

De twintigste en eenentwintigste eeuw

Na de bewoners De Limpens heeft vanaf 1925 het kasteel dienstgedaan als nonnenklooster waar oude mannen werden verpleegd. Van 1960 tot 1969 is het kasteel in gebruik geweest als politieschool. Van 1978 tot 1985 is het kasteel in bezit geweest van de heer Motké, die er een meubelzaak exploiteerde onder de naam Elite Meubel. Vanaf 1985 heeft het kasteel nog twee jaar dienstgedaan als restaurant.

Het kasteel wordt ook wel "Doonderhuuske" genoemd, naar analogie van andere kleinere kastelen in de streek ten noorden van Brunssum (Sjilvenderhuuske in Schinveld, Etzelderhuuske in Etzenrade). Op deze kastelen werd sinds de Middeleeuwen rechtgesproken. Ze waren als "rechtbank" echter ondergeschikt aan de hogere instantie van de heren van Brunssum. Vandaar dat het kasteel in die plaats de naam Genhoes (Kasteel Op Gen Hoes) droeg, wat zoveel betekent als "hét huis bij uitstek". De gemeentenaam Onderbanken herinnert aan de "onderrechtbanken".

Van 1987 tot 1991 heeft Kasteel Doenrade leeggestaan. In 1991 is men begonnen met de verbouwing en renovatie van het kasteel. Op 1 mei 1993 is het kasteel geopend als Hotel & Restaurant Kasteel Doenrade.

Het huidige witgepleisterde kasteel is sinds de 16e eeuw ontstaan op de plaats van een ouder huis. Begin jaren 30 werden er aan het kasteel een vleugel en een toren toegevoegd, waardoor het zijn huidige vorm kreeg.

Kasteel Doenrade

Kasteel Raath is een edelmanshuis uit 1804 in het dorp Bingelrade in de gemeente Beekdaelen, Nederlands-Limburg.

De vroege jaren

Door het huwelijk in 1687 met Anna Judith Tummers uit Raath had de uit Venlo afkomstige drossaard van het graafschap Amstenrade Gerard Duyckers zich in 1685 in Bingelrade gevestigd, waar hij in Raath in 1686 op de fundamenten van het voormalige middeleeuwse kasteel een landhuis bouwde, dat de naam ‘Het Kasteel’ kreeg.

Naast dit 'kasteel' bouwde hij op eigen kosten een kapel die op 5 oct. 1690 door Mrg. Reginaldus Cools, bisschop van Roermond, geconsacreerd werd. Deze kapel was toegewijd aan de Heilige Jozef. Zijn zoon Leopold behaalde aan de Leuvense universiteit eveneens de graad van licentiaat in de beide rechten. Als drossaard haalde hij zich, door een veroordeling van leden der Bokkenrijdersbende, de haat op de hals van deze dieven- en moordenaarsbende. Na herhaalde inbraakpogingen staken deze, een vilder met zijn dochter uit het naburige Hoensbroek, het kasteel te Raath in brand. Beiden werden te Schinnen opgehangen. Daar het kasteel voorlopig onbewoonbaar was geworden verbleef hij de rest van zijn leven te Aken, bij zijn zuster, waar hij in 1753 overleed.

Het Tweede Huis

Het kasteel werd in 1804 grondig gerestaureerd door de architect Duijkers uit Luik. De laatste der fam. Duijkers was Coenraad Jos Duijkers, die op het kasteel te Raath overleed op 24 sept. 1808; zijn vrouw overleed er op 27 aug. 1835. De in 1688 gebouwde huiskapel werd alleen bezocht door de bewoners van het kasteel. Op 8 april 1688 werd voor 't eerst de heilige mis gelezen door een broer van drossaart Duijkers die vervolgens op door de weekse dagen de mis opdraagde in de kapel. Duyckers en zijn echtgenote Anna Judith Timmers schonken in 1698 tot ‘behoeft en de fundatie van eenige Missen in de Capelle’ 4000 Luikse guldens. Zij bezaten het patronaatsrecht. De eerste officiële rector was J. Tummers, die in 1708 werd aangesteld en 56 jaar aan de kapel verbonden bleef. Het visitatierapport van 25 september 1722 vermeldt dat de kapel pas in 1708 door drossaard Duyckers werd gesticht en van meer fundaties zou zijn voorzien. Hoe deze kapel er heeft uitgezien, is onbekend. De opvolger van Tummers was was Jan Cremers van 1780 tot okt. 1836. In 1877 werd de kleine huiskapel vergroot en hierdoor voor iedereen toegankelijk gesteld. De laatste Rector van deze kapel, in 1936, was weer een weleerwaarde Heer Tummers. De kapel is hierna gesloopt.

Een kleine rest, zijnde een zijingang van de kapel die uitkwam in het park, is in aug. 1863 gesloopt. In 1835 ging het kasteel met aanhorigheden, waaronder nog koetsierswoning, remise, paarden-, koeien- en runderstallen, enz. over aan de familie Janssen. De laatsten der fam. Janssen verkochten het kasteel in 1960 aan de gemeente Bingelrade. De gemeente Bingelrade verkocht op 10 jan. 1962 heb kasteel met bijgebouwen aan Architect Herman Hubert Lendfers, gehuwd met Maria Josephina Elise Handels. Laatst genoemde Lendfers restaureerden de gebouwen en hebben het kasteel bewoond tot 5 sept. 1978.

De volgende eigenaar werd familie Rijkers, zij hebben het sanitair gemoderniseerd en het kasteel voorzien van centrale verwarming. In het kasteel werd hun eerste kind geboren. Na drie jaar het kasteel te hebben bewoond, hebben zij het weer verkocht. Op 1 jan. 1982 werd eigenaar en bewoner Nanning Cornelis Nap, koopman en beedigd makelaar, gehuwd met Adolfina Johanna Anna Noppen. Zij hebben het kasteel, de bijgebouwen en de tuinen nog zeer verfraaid.

De Restauratie

Na enkele jaren leegstand kocht in 1986 De heer W.Th. Migchelsen, gehuwd met Rosetta Rosalba Spurio, het toen al verwaarloosde gebouw aan. Trapsgewijs werden ingrijpende restauraties uitgevoerd, zoals zandstralen van de muren, invoegen, vernieuwing van alle kozijnen en ramen. Intern werden diverse plafonds geheel gerestaureerd. De Salon du ‘Marquise’ en de jachtkamer zijn ingericht voor de groothandel en verkoop aan particulieren van Migelli sieraden met diamant. In 2004 bestond het gebouw 200 jaar. Ter ere van dit jubileum is in de tuin een schitterende fontein geplaatst. Tijdens een feest op 30 mei werd deze ingezegend door Monseigneur Rossi uit Rome. De opzet om het kasteel in optimale vorm en uitvoering te restaureren gaat tot op de dag van vandaag door.

Het Kasteel

Het huidige 'kasteel' werd opgetrokken in 1804 naar plannen van de Luikse architect Duckers. In die tijd werd het pand op een akkercomplex opgetrokken. Iets zuidelijk op de hoek van de Kruisstraat herinnerde in 1803 een deel van een gracht nog aan de voorganger van het huidige landhuis.

Het huidige gebouw bestaat uit een bakstenen huis op een vierkant grondplan met natuurstenen vensteromlijstingen onder een hoog mansardedak. Het huis wordt geflankeerd door twee indentieke wit gepleisterde eenlaagse bijgebouwen die een klein voorplein (court d'honneur) begrenzen. Ze omsluiten een soort die via een ijzeren hek tussen bakstenen pijlers toegankelijk is. Op de kaart van Tranchot staat het complex nog niet aangegeven.

In het woonhuis bevindt zich o.a. een Lodewijk XVI-trap, geschilderd behang en een schoorsteenmantel met Chinoiserie.



Kasteel Raath

Kasteel Terborgh, ook wel Huis Schinnen genoemd, is gelegen in het dal van de Geleenbeek nabij de buurtschap Heisterbrug, een deel van de Nederlands Limburgse gemeente Beekdaelen. Het kasteel en de naastgelegen watermolen zijn ieder een rijksmonument.

Beschrijving van het kasteel Terborgh

Het huidige kasteel Terborgh is een zeventiende-eeuwse gesloten hoeve die is opgetrokken uit vier bakstenen vleugels. Twee vleugels zijn voorzien van bakstenen topgevels van het Gelderse type, afgedekt met rollagen, welke echter in een bakstenen krul eindigen. Het kasteelterrein is voorzien van een gracht die gevoed wordt door de Geleenbeek. Voorheen lagen er grote visvijvers rond het complex. Het binnenplein is bereikbaar via de voormalige ophaalbrug naar het van een topgevel voorziene poortgebouw. De noordvleugel herbergt het herenhuis en de zeshoekige huiskapel die in 1625 werd ingewijd door de bisschop van Roermond. Van de oorspronkelijke inrichting van de kapel is tegenwoordig niets meer overgebleven. Het woongedeelte beschikt over een monumentaal trappenhuis met eikenhouten bordes en diverse stucplafonds. In de zuidvleugel is de kasteelboerderij gevestigd. Achter het kasteel ligt een terp of motte, waar metersdikke restanten breuksteen wijzen op de fundamenten van een oude woontoren.

Beschrijving van de watermolen Terborgh

Aan de voorzijde van het kasteel ligt aan een aftakking van de Geleenbeek de watermolen Terborgh of Borgermolen. Het huidige molenhuis stamt uit de achttiende eeuw en is voorzien van een vakwerkverdieping en een met pannen gedekt schilddak. De geschiedenis van de molen is veel ouder. De Borgermolen was de banmolen voor de inwoners van de heerlijkheid Schinnen. De voormalige watermolen was tot in de twintigste eeuw voorzien van een onderslagrad en werd aangedreven met behulp van een maalsluis. Eind negentiende eeuw was het molenhuis voorzien van twee waterraden. In 1888 werd een van de raderen verwijderd en in 1943 werd ten slotte het molenhuis geheel verbouwd tot woonhuis. In 1987 werd de molen gerestaureerd.

Geschiedenis en bewoners

Tot aan de Franse Tijd

Waarschijnlijk mag Terborgh beschouwd worden als een van de oudste burchtterreinen van de huidige provincie Limburg. Er zijn vermoedens dat ter plaatse van het huidige kasteel Terborgh in de Romeinse tijd een ‘burgus’ of wachttoren heeft gelegen die de oorsprong vormde voor het ontstaan en de benaming van Terborgh. Wanneer het kasteel in 1285 wordt genoemd, bestaat zij uit een woontoren , gelegen op een kunstmatige verhoging (terp of motte), en een voorhof. Vonk (2009) ziet Terborgh als een van de nieuwe machtscentra die vanaf de elfde eeuw door de opkomende groep van milities of krijgslieden werden gesticht en waaraan in de loop van de tijd grote delen van het platteland leen- en laatrechtelijk verbonden werden. Het kasteel Terborgh bezat een eigen leenhof met tachtig leengoederen, die grotendeels in Schinnen lagen, maar waartoe eveneens de grote pachthoeven Ten Eijsden, Beekhoven en De Biesen in Geleen en Grijzegrubben en het kasteel Reijmersbeek te Nuth behoorden. Bij de beschrijving van 1285 behoort Terborgh aan Hendrik van Wijlre, heer van Schinnen. Hij verkreeg zowel Terborgh als de heerlijke rechten van Schinnen uit de erfenis van zijn ouders Alexander van Wijlre en Gerberga van Schinnen. Het kasteel is dan een leengoed van de prins-bisschop van Luik, terwijl de heerlijkheid Schinnen een leengoed is van de heren van Valkenburg. In 1294 zijn zowel Terborgh als de heerlijkheid Schinnen in bezit van Floris Berthout van Berlaer, heer van Mechelen, die het kasteel waarschijnlijk wegens een failliet heeft kunnen kopen. Tijdens zijn beheer wordt Terborgh, waarschijnlijk onder Brabantse invloed, aan het Luikse leenrecht onttrokken en aan het leenhof van Valkenburg opgedragen. Sophie Berthout en haar man Reinoud II van Gelre erven Terborgh en de heerlijkheid Schinnen, die daarop tot 1403 in handen van de graven van Gelre blijven. Zij worden in 1403 opgevolgd door de familie Schellart van Obbendorf. Zij zal tot 1795 eigenaar blijven van het kasteel Terborgh en de heerlijkheid. Onder Walraaf Schellart van Obbendorf werd de voorburcht van Terborgh verbouwd tot herenhuis. In 1625 werd de nieuwe kapel door de bisschop van Roermond ingewijd. In 1758 richtte Maria Ernestina Schellart van Obbendorf het monumentale hardstenen kruisbeeld op aan de ingang van het Terborgh met de inscripties: ‘SALVO FACLAS DOMINE SCHINENSES’ (Heer, bescherm de inwoners van Schinnen). In die periode fungeerde Terborgh als gerechtsplaats en gevangenis voor leden van de Bokkenrijdersbende. De laatste familietelg te Schinnen was graaf Adam Alexander Schellart van Obbendorf, heer van Schinnen, Geijsteren en Oostrum.

Vanaf de Franse Tijd

In 1804 erft Maria, rijksgravin von und zu Hoensbroeck de goederen te Schinnen en Geysteren. Zij huwde baron Caspar Carel de Weichs de Wenne en zij vestigden zich in Geysteren. Hun zoon, baron Clemens de Weichs de Wenne, gehuwd in 1844 met barones Emma Maria Francisca De Loë d’Imstenraedt, vestigt zich aanvankelijk op Terborgh. Vanaf 1850 woont ook hij te Geysteren. In 1853 worden kasteel Terborgh en de Borgermolen toebedeeld aan barones Theresia de Weichs de Wenne, gehuwd met baron Clemens De Loë, woonachtig in Troisdorff in Oostenrijk. In 1872 vestigde hun zoon Clemens De Loë jr. kamerheer van de keizer van Oostenrijk en gehuwd met gravin Eugenia von Golstein de Breihl, zich op Terborgh. Na het overlijden van de gravin keert De Loë in 1888 terug naar Oostenrijk. Terborgh blijft vervolgens tot 1918 onbewoond, terwijl de kasteelboerderij verpacht blijft aan leden van de familie Pijls. In dat jaar koopt George August Kesting, directeur van de Handelsvereiniging Reiss & Co. te Amsterdam, de helft van Terborgh. Het andere deel komt in bezit van Geert van Kooten Kok uit ’s-Gravenhage. In 1938 verkopen beide eigenaar hun aandeel in Terborgh aan de Amsterdamse civiel ingenieur Gerardus Smits, oud-directeur van de Deli Spoorweg Maatschappij in Nederlands-Indië. Smits restaureert in 1943 het in verval geraakte kasteel en de Borgermolen. In 1968 koopt de Gemeente Schinnen Terborgh en gebruikt het kasteel voor officiële ontvangsten en huwelijksvoltrekkingen. Een deel van de gebouwen en stallen doet dienst jeugdtrefcentrum en gemeentelijke opslag. In 1989 verkoopt de Gemeente Schinnen Terborgh en de Borgermolen vervolgens aan antiekhandelaar Stassen. Momenteel is een deel van de gebouwen in gebruik als vakantieappartement. In de oude kasteelboerderij is tegenwoordig Gasterij Terborgh ondergebracht.


Kasteel Terborgh

Sint-Jansgeleen (vroeger Heer Jans Geleen) is de historische locatie van een deels verdwenen kasteel tussen Geleen en Spaubeek, aan de noordrand van de gemeente Beek in de Nederlandse provincie Limburg. Van het in de jaren 1930 deels gesloopte kasteel zijn slechts de bijgebouwen bewaard gebleven.

Ligging

De overblijfselen van het vroegere Kasteel Sint-Jansgeleen bevinden zich iets ten noorden van Spaubeek. Het domein ligt buiten het dorp, maar wordt daarvan gescheiden door de A76. De resterende kasteelhoeve ligt met haar ingang aan de lokale weg naar Geleen, dicht bij de spoorlijn, die de haakse bocht in de Geleenbeek met een boog volgt, maar ter plekke het riviertje bijna raakt. Het domein vormt nu planologisch niet veel meer dan een overschotje, als een piekvormige noordelijke uitstulping van Spaubeek, behorend tot de gemeente Beek. Het is een lager gelegen, smal en driehoekig stuk niemandsland, dat aan de beek gelegen is en door haar wordt doorsneden, maar voor het bebouwd gedeelte in hoofdzaak ingeklemd tussen de autosnelweg en de spoorlijn. Wel heeft het gebied zijn landelijk karakter weten te behouden ondanks de verstedelijking van de naburige gemeenten Geleen en Beek.

Het leengoed omvatte meer dan 170 hectare grond en lag in een dal of vallei (een 'spalt' of 'spau') van de Geleenbeek, tussen Schimmert en Op-Geleen. Het lag aan de voet van de brede heuvel op de rechteroever, die via steile hellingen, bebost met dennen en eiken, verderop naar Sweikhuizen voert, om dan aan de noordzijde over te lopen in het bos van de Danikerberg, aan de oostkant van Geleen. Tussen dat heuvelplateau en het kasteel stroomde de visrijke Geleenbeek, voorzien van drie watermolens. In de directe omgeving liggen het Kasteel Terborgh en het Huis Ten Dijcken.

Naamgeving
Het domein ontleent zijn naam aan het voormalige huis of kasteel van Spaubeek, dat in de oudste bronnen wordt aangeduid als "dat huys tot Spaubeeck". In de vijftiende eeuw kreeg het kasteel de naam "Heer Jans Geleen". Die benaming verwijst naar de drie heren met de voornaam Jan, die in die tijd het kasteel bezaten. Eén van die heren was Jan II Rode van Opsinnich, die in 1476 heer van Spaubeek werd, en daarmee zijn vader (die ook Jan heette), opvolgde. Deze laatste was op zijn beurt de rechtsopvolger van zijn zwager, Jan van Werst. Aldus waren er vanaf het midden van de vijftiende eeuw achtereenvolgens drie heren met dezelfde voornaam Jan. De heerlijkheid stond vanaf de vijftiende eeuw bekend als huys ende hoef van Here Johans Geleen.

Toen de familie Huyn van Amstenrade het kasteel in bezit kreeg, liet zij de naam veranderen in "Sint-Jansgeleen". Zo liet Arnold Huyn van Amstenrade in 1601 bij het opmaken van zijn nieuwe leenregistratie reeds vastleggen, dat hij heer was van "den Huijse van Sint Jans Geleijn".[1] Mogelijk wilde de familie Huyn de herinnering aan de vorige eigenaars uitwissen. De naam Heer Jansgeleen bleef echter tijdens het hele ancien régime in gebruik. In een akte uit 1775 vinden we: "Het Casteel van Heer Jans Geleen met den voorhoff, waeraen sijn gehoorende ontrent vijff en vijfftig Bunders ackerland en ontrent drij en twintigh Bunders soo weijden als beemden neffens eenen Bosch ‘Den Vrouwen bosch’ genaemt alles in een stuck gelegen."[2]

Een alternatieve verklaring van deze naamsverandering is gebaseerd op het vermoeden dat er sprake is geweest van een fout in de voorloper van de Atlas van Blaeu (1645), waar de locatie vermeld wordt als S.Jans Gelen.[3] Het slot heette echter al generatieslang Heer Jansgeleen,[4], genoemd naar Jan II Rode van Opsinnich.

Ook in de 19e eeuw was de officiële aanduiding nog Huis Jansgeleen (Kuyper 1867). In onze tijd staan dus zowel het goed als de buurtschap, de Sint-Jansmolen en zelfs de tamelijk nabijgelegen voormalige Sint-Janskluis in Oud-Geleen (uit 1699, thans een kapel), uiteindelijk te boek met een verkeerde, a-historische naam.

Architect Jan Stuyt (1868-1934) maakte aan het begin van de 20e eeuw een ontwerp voor een tuinstad op een terrein nabij St-Jansgeleen. De wijk, die ook de naam Sint-Jansgeleen zou krijgen, werd nooit gebouwd.[5] De naam St.-Jansgeleen is later in de 20e eeuw overgenomen door een Geleens zorgcentrum, dat tot voor kort een halve kilometer noordelijker lag, in de uiterste zuidoostpunt van Geleen aan de weg naar Spaubeek. Het zorgcentrum is sinds 2001 iets noordelijker gevestigd aan de Lienaertsstraat, op de plaats waar vroeger de Geleense vestiging lag van het Maasland- of St.-Barbaraziekenhuis.

Bouwhistorie

Het kasteel Sint-Jansgeleen is ontstaan als “dat huys van Spaubeke”, waarvan de grondslagen vermoedelijk werden gelegd door Dirk II van Schinnen alias van Rode (Wijnandsrade) in het destijds meer omvattende gebied van Opgeleen (Geleen). Dirk II behoorde tot de familie Van Schinnen en was een nakomeling van de heren van Kasteel Terborgh. In het midden van de dertiende eeuw was deze familie van Schinnen gegoed in Schinnen, Spaubeek en Wijnandsrade, via welke laatste twee familietakken en hun opvolgers ook het na onenigheid verdeelde patronaatsrecht van de Sint-Dionysiuskerk overerfde. Aan “dat huys van Spaubeke” was een leenhof verbonden, dat misschien via de oude band tussen Schinnen en Sint-Jansgeleen als erfenis van de oude Heren van Schinnen afgesplitst is. Vonk (2009) geeft aan, dat het wellicht evengoed als zelfstandige instelling ontstaan kan zijn. Het leenhof van Spaubeek had veel goederen in Schinnen, waaronder goederen als Strijthagen, Stammen en Te Broeck. Feit is dat het huis van Spaubeek in een latere periode op zichzelf leenroerig blijkt te zijn aan het landsheerlijk leenhof van Valkenburg. Spaubeek maakte oorspronkelijk deel uit van de Valkenburgse hoofdbank Beek. Sinds 1557 behoort het tot de schepenbank van Geleen en wordt deel van de heerlijkheid Geleen en Spaubeek. Van toen af had het zelf lage en middelbare rechtspraak. Het huidige kasteel Sint-Jansgeleen dateert uit omstreeks 1567, blijkens ook het later herplaatste alliantiewapen (1571) boven de ingang van de voorhof. Het was een rechthoekig, twee verdiepingen hoog huis van mergel, met een noordelijke en een oostelijke vleugel die haaks op elkaar stonden, en was omgeven door diepe grachten en brede vijvers. Schrijnemakers (1985) geeft een nauwgezette omschrijving van het kasteelgebouw en zijn verval.

Kasteel Sint-Jansgeleen

Kasteel Limbricht is gelegen in de nabijheid van bossen en aan de rand van het gelijknamige dorpje Limbricht dat tegenwoordig deel uitmaakt van de gemeente Sittard-Geleen.

Beschrijving van het kasteel

Het kasteelcomplex is gelegen binnen een brede omgrachting en bestaat uit een burcht en een kasteelboerderij als voorburcht. De burcht is een geheel onderkelderd viervleugelig vierkant gebouw rond een kleine binnenplaats. Het is een zeldzaam voorbeeld van een mottekasteel, een kasteel op een kunstmatig opgeworpen heuvel. De motte met daarop de burcht ligt als een eiland in de omgrachting.

De kelders van de burcht hebben mergelstenen tongewelven en in de buitenmuren zijn schietgaten aangebracht. De vier vleugels van het huidige kasteel, welke zijn voorzien van een lessenaardak, zijn in het begin van de 17e eeuw in Maaslandse renaissancestijl met raamomlijstingen in Naamse steen gebouwd door Nicolaas van Breyll (?-1655). Hij liet hierbij tevens de burchtheuvel vergroten tot een oppervlak van 36 bij 36 meter. Een chronogram op de ingangspoort vermeldt het jaartal 1622 als het bouwjaar van de burcht. In de achtervleugel is een vierkante traptoren opgenomen met een dubbele knobbelspits. Tevens bevindt zich hierin een vijfzijdige slotkapel uit 1643, voorzien van een stucplafond. Inwendig heeft het kasteel een grote zaal met een schouw met fries waarop de alliantiewapens van de familie Van Breyl zijn aangebracht.

De voorburcht is een U-vormige kasteelhoeve voorzien van de jaarankers '1630' en is in verschillende bouwfases tot stand gekomen. De west- en zuidvleugel werden het eerst gebouwd, de oostvleugel korte tijd later. Opmerkelijk is dat de aanvankelijk geplande hoektorens nooit zijn gebouwd. De toegang tot de binnenplaats van de kasteelhoeve is via een boogbrug over de buitenste omgrachting. Bij de ingang in de westvleugel bevindt zich een poortwachterswoning en een melkhuisje. In de 18e eeuw werd aan het uiteinde van de oostvleugel nog een schapenhuis toegevoegd.

Geschiedenis en bewoners

De geschiedenis van de motteburcht gaat waarschijnlijk terug tot de 10e eeuw. In de vroege middeleeuwen verrees hierop vermoedelijk een houten toren of houten motteburcht. Later werden deze houten constructies vervangen door stenen bouwwerken. Zeker is dat onder de huidige bebouwing de restanten zijn gevonden van een vermoedelijk 12e-eeuwse ronde donjon opgetrokken uit natuurstenen metselwerk en die later, omstreeks 1250, herbouwd is. Deze herbouw is waarschijnlijk uitgevoerd door de eerste heren van Lemborch, waarvan Hermannus de Lemburg de oudst bekende heer van Limbricht is. Hij leent de heerlijkheid Limbricht aan de hertogen van Brabant, dat wil zeggen dat deze hier volgens eigen goeddunken mochten verschijnen en er desnoods tot een bezetting mochten overgaan.

In 1457 komt het kasteel in bezit van de familie Scheiffart van Merode die de burcht ruim anderhalve eeuw zou bewonen. Echter in 1579, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, logeert de hertog van Parma op het kasteel waarbij plundering en verwoesting zou plaatsvinden. In 1619 had Johan V Scheiffart van Merode, heer van Limbricht, de bedoeling 'de heerlyckheyt te submitteren aan den Culiksen Raede van Düsseldorf'. Maar na problemen over de erfopvolging in de Scheiffart de Merode familie, komt het kasteel ten slotte toe aan Nicolaas van Breyll, voorheen Nicolaas Mulrepas genaamd, de bouwer van het huidige kasteel. In de 1705 overlijdt de laatste telg uit het geslacht Van Breyll, Elisabeth Cecilia van Breyll. Het bezit gaat over naar de familie Van Bentinck in de persoon van Frans Nicolaas, baron van Bentinck. In 1794, bij het binnenvallen van de Fransen moet de familie Van Bentinck haar bezittingen opgeven. In 1810 wordt het kasteel aangekocht door de familie Michiels van Kessenich, die het gebouw als jachtslot ging gebruiken.

In de jaren 1813 en 1814 diende het kasteel als lazaret voor duizenden zieke en gewonde Franse soldaten, die terugkeerden van de volkerenslag bij Leipzig. Veel van deze soldaten leden aan dysenterie en ze werden verzorgd door de lokale bevolking. Een groot aantal van hen (687 soldaten) overleefden het niet en ze werden begraven op het Franse kerkhof in Limbricht. Ook een aantal Limbrichtenaren moesten hun inspanning voor de soldaten bekopen met de dood.

In 1917 werd het kasteel gebruikt als een interneringskamp voor Duitse krijgsgevangenen die de Belgisch-Nederlandse grens overschreden en door de Nederlandse overheid als smokkelaar werden opgepakt.

Het heden

Momenteel is het kasteel in bezit van de 'Stichting Kasteel Limbricht'. Het complex is in de vijftiger en zestig-zeventiger jaren door de stichting grondig gerestaureerd, waarbij de in de Tweede Wereldoorlog verwoeste oostvleugel werd herbouwd, getuige de jaarankers '1969' op het gebouw. De voorburcht wordt gebruikt als multifunctioneel horecacentrum met een restaurant, vergader-, conferentie- en feestzalen en een bowlingbaan. Ook is kasteel Limbricht een officiële trouwlocatie. De hoofdburcht heeft in de loop der jaren aan diverse bedrijven onderdak geboden en wordt sinds 2017 nader verbouwd.

Kasteel Limbricht

Kasteel Reymersbeek is een kasteel in de Nederlands-Limburgse gemeente Beekdaelen. Het is gelegen in het dal van de Geleenbeek en ligt ingeklemd tussen het industrieterrein Breinder, de autosnelweg A76 en de spoorlijn Sittard-Heerlen. Het kasteel is een rijksmonument.

Beschrijving van het kasteel Reijmersbeek
Het huidige kasteel Reijmersbeek stamt uit de zestiende eeuw, maar het huidige uiterlijk is grotendeels uit de achttiende eeuw. Het kelderplan bezit een zwaar achtribbig kruisgewelf. Het hoofdgebouw met verdieping is opgetrokken uit baksteen met speklagen en is afgedekt met een mansardedak. De hoektoren dateert uit de zestiende eeuw. De Oostenrijkse uienvormige spits op dit torentje werd in 1970 aangebracht. De voorgevel van het kasteel is voorzien van een klein fronton. De rechterzijgevel heeft mogelijk in plaats van topgevels in de trant van kasteel Schaesberg een krulgevel gehad, aangezien zich in de rechtertop een mergelblok met ronde contour bevindt. Het herenhuis beschikt over een kamer in Lodewijk XVI-stijl. Het kasteelterrein was in het verleden omgeven door visvijvers die gevoed worden door de Geleenbeek. Tegenwoordig resteert slechts een vijver in de aangelegde parktuin. Ten zuiden van het kasteel ligt de grote U-vormige kasteelboerderij die dateert uit de zeventiende en achttiende eeuw. Twee evenwijdig door schilddaken gedekte zijvleugels worden onderling verbonden door een lage voorgevel die voorzien is van een poortgebouw met tentdak. Bij de restauratie van 2001 is het hoofdgebouw van zijn witte pleisterlaag ontdaan, waardoor de speklagen opnieuw zichtbaar werden. De bouwstijl van kasteel Reijmersbeek vertoont sterke overeenkomsten met die van kasteel Schaesberg en kasteel Puth.

Geschiedenis en bewoners

Tot aan de Franse Tijd

Het ontstaan van kasteel Reijmersbeek moet waarschijnlijk in de veertiende eeuw geplaatst worden. In die eeuw is er sprake van jonker Barthelomeus van Reijmersbeek. Kasteel Reijmersbeek heeft van oudsher sterke banden met het dorp Schinnen. Het kasteel behoorde van oudsher tot de parochie Schinnen en was leenroerig aan het leenhof van kasteel Terborgh. Van de pachthoeve Groot Breinderade werd de ligging veelal omschreven als ‘bij Reijmersbeek’. Ook geeft Vonk (2010) aan, dat Reijmersbeek een aanzienlijk aantal laatgoederen bezat in het dorp Schinnen. De eigenaren van Reijmersbeek hebben het landgoed in de loop der tijd uitgebreid met o.a. bezittingen van het leenhof van Merkelbeek en het laathof Nieuwenhof te Nuth. Sinds 1479 beschikken de eigenaren van het kasteel Reijmersbeek over een eigen altaar –het Reijmersbeeker koor- en grafkelder in de Sint-Dionysiuskerk van Schinnen. Wegens oorlogsgeweld ging het kasteel en de slotkapel verloren. In 1626 wordt het dorp Nuth afgescheiden van de hoofdbank Klimmen en wordt een zelfstandige heerlijkheid onder de familie Van Eynatten, heren van Reijmersbeek. Het kasteel Reijmersbeek is vanaf die tijd de heerlijkheidszetel. De laatste familietelg te Reijmersbeek was Karel Theodoor van Eynatten,gehuwd met Balduina Amelia Walbugis, barones van Rolshausen. Hij werd in 1782 heer van Nuth en Reijmersbeek.

Vanaf de Franse Tijd

In 1809 verkoopt Karel Theodoor van Eijnatten kasteel Reijmersbeek aan de rechtsgeleerde Paul Lekens uit Maastricht. Zoon Paul August Lekens, gehuwd met Henriette de Montaigne wordt in 1813 burgemeester van Nuth en volgt zijn vader op als eigenaar van Reijmersbeek. Zijn dochter Maria Louisa Paulina Josephina Augustina Lekens huwde baron Alphonse Hilaire Joseph Hubert Michiels van Kessenich en dit echtpaar woonde tot hun dood op het kasteel. Michiels van Kessenich (1843-1922) was lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal voor de provincie Limburg van 1899 1922. Naast zijn politieke carrière was hij ook grootgrondbezitter.




Kasteel Reijmersbeek

Kasteel Amstenrade is een 18e-eeuws kasteel en landgoed gelegen in de gelijknamige plaats Amstenrade in de Nederlands Limburgse gemeente Beekdaelen.

Geschiedenis

De eerste vermelding van Amstenrade dateert uit een akte uit 1271. In de late 12e en begin 13e eeuw is voor het eerst sprake van een burcht van de Heren Van Amstenraedt, vermoedelijk gesticht door het geslacht De Vrien. Het oorspronkelijke kasteel, gebouwd door Huyn van Amstenraedt, was een burcht met drie ronde torens en één vierkante toren. Van deze vierkante toren zijn nog restanten aanwezig in de huidige vierkante toren, gebouwd omstreeks 1609.

Vanaf 1350 kwam Amstenrade in bezit van de familie Huyn, waarvan Servaes Huyn, een Brabants leenman, als stamvader wordt aangeduid. Dit geslacht Huyn werd in de volgende eeuwen een machtige familie met veel aanzien in Limburg. Toen Filips II de schepenbank Oirsbeek, bestaande uit de dorpen Oirsbeek, Amstenrade, Bingelrade en Merkelbeek, en tevens de schepenbank Brunssum met de dorpen Schinveld en Jabeek, in 1557 tot heerlijkheden, behorende tot het graafschap Valkenburg, verhief, werden deze verpand aan Werner Huyn van Amstenrade. In 1654 volgde een verheffing tot graafschap, waarbij tevens de heerlijkheid Geleen samen met Spaubeek, met als zetel Sint Jansgeleen, werd toegevoegd. Het graafschap kreeg de naam Amstenrade en Geleen. Het geslacht Huyn vertakte zich in een Amstenraadse, Maastrichtse, Geleense en Voerendaalse lijn. In het midden van de 17e eeuw stierf het geslacht Huyn aan de mannelijke zijde uit en door huwelijk van Godefrieda Huyn kwam het graafschap in bezit van de graven van Salm. Door vererving kwam het kasteel daarna in eigendom van de prinsen De Ligne. Reinier Corten drossaard van Amstenrade en Geleen verbleef als rentmeester op het kasteel. De familie De Ligne verkocht het in 1779 aan de Luikse bankier Nicolaas Willems. Willems liet het verouderde kasteel slopen, waarbij de grachten werden gedempt, maar de vierkante toren bewaard bleef. Volgens oorspronkelijke plannen zou het nieuwe kasteel een U-vormig gebouw worden, maar door het ontbreken van voldoende gelden werd de oostelijke vleugel geschrapt. Nicolaas Willems, die ongehuwd was, overleed in 1788 en vermaakte zijn bezittingen aan een dochter van zijn zus, barones Victoire de Hayme de Bomal, gehuwd met graaf Claude de Marchant d’Amsembourg.

Het kasteel is tot de dag van vandaag nog steeds in bezit van de familie. Een bekende bewoner van het kasteel was Max graaf de Marchant et d'Ansembourg, fractieleider van de NSB in de Tweede Kamer en Commissaris der Provincie Limburg onder de bezetting. Zijn weduwe Myriam von Fürstenberg bewoonde het kasteel tot aan haar dood in 2006. Op 17 februari 2007 overleed de vorige eigenaar van het kasteel, Lambert graaf de Marchant et d'Ansembourg plotseling op 74-jarige leeftijd tijdens een korte vakantie in het buitenland. Zijn dochter, Leila van Lidth de Jeude-gravin de Marchant et d'Ansembourg (geboren 1976), is de huidige eigenares.

Beschrijving van het kasteel

Het huidige kasteel is gebouwd in een tegen het neoclassicisme aanleunende variant van de barokarchitectuur, en is daarmee een belangrijk voorbeeld van de barokarchitectuur in het prinsbisdom Luik. Het kasteel is in de periode 1781-1784 met veel fantasie en grandeur gebouwd naar een ontwerp van de Luikse architect Barthélemy Digneffe[6] en heeft een L-vormig grondplan bestaande uit twee onderkelderde drielaagse vleugels. Op het buitenhoekpunt bevindt zich een oudere hoektoren uit omstreeks 1609, die tevens de verbinding vormt van de beide vleugels. De toren draagt een klokvormig dak, bekroond met een koepeltje en een piron. De okergeel geschilderde bakstenen gevels zijn voorzien van mergelstenen pilasters. De toegang tot het hoofdgebouw aan de achterzijde van het kasteel is via een, later toegevoegd, bordes met trap. Dit hoofdgebouw is zowel aan de voorzijde als aan de achterzijde voorzien van een fronton, ingewerkt in het dak.

Kasteel Amstenrade

Kasteel of Huis De Dael (ook wel Huis Oelsbroek genoemd) ligt in de gemeente Beekdaelen in Nederlands-Limburg. Het huis ligt in het dal van de Platsbeek en de naam Oelsbroek is waarschijnlijk afgeleid van Elsbroek: een veenachtig gebied beplant met Elzen.

De Dael ligt evenals het nabijgelegen kasteel Reijmersbeek ingeklemd tussen de A76 en de spoorlijn Sittard - Heerlen. Huis De Dael is een grotendeels zeventiende- en achttiende-eeuws,en was indertijd gebouwd rond een vierkant plein en aan de buitenzijde omgeven door vijvers en grachten. Deze bouwstijl was typisch voor landgoederen in deze streek die niet alleen als burgslot maar ook als buitenverblijf dienden. Het is opgetrokken uit baksteen en mergel en vertoont de voor de Limburgse bouwkunst zo kenmerkende speklagen, die in deze omgeving bij vele kastelen en hoeves voorkomen. Tegenwoordig vormt het een U-vormig complex om een binnenplein.

Kasteel De Dael

'Kasteel' Heyenhoven zou een van de meerdere benamingen van een grotendeels in de 18e eeuw gebouwde hoeve in het dorp Schinveld in de gemeente Beekdaelen, Nederlands-Limburg zijn. Naast deze niet zo bekende benaming 'Heyenhoven' kent de hoeve vooral de veel gebruikte benamingen 'Het Huisken' of Sjilvender Huuske en heden, Schinvelder Hoeve en Schinvelder Huuske.

In tegenstelling tot de vroeger misschien soms eens gebruikte omschrijving 'kasteel', is bij het betreffende gebouw echter zeker geen sprake van een kasteel en ook niet van een kasteelhoeve. De enige (beide verdwenen) kastelen in de nabije omgeving, tevens voorzien van een kasteelhoeve, waren: kasteel 'Genhoes' te Brunssum (waarvan een gedeelte van de kasteelhoeve in een nieuw gerestaureerde vorm nog aanwezig is) en kasteel 'Etzenrade' te Jabeek (waarvan de contouren van de ligging van het voormalige kasteel, achter de bestaande kasteelhoeve, nog zichtbaar zijn). Zowel bouwkundig als historisch is bij deze, als 'kasteel' Heyenhoven aangeduide, hoeve geenszins sprake van een kasteel of kasteelhoeve, maar van een carrévormige hoeve met een stijlkenmerkend hoofdgebouw.

Het hoofdgebouw van de hoeve is een haakvormig bakstenen gebouw met vensteromlijstingen in Namense steen. Aan de binnenhofzijde zijn dit voor de streek typische tussendorpelvensters (eigenlijk twee vensters direct boven elkaar). De ingang wordt omlijst door twee bakstenen pilasters. Sinds een restauratie in de tweede helft van de twintigste eeuw is het complex gedeeltelijk omgracht. De hoeve ligt in het dal van de Roode Beek, die vlakbij stroomt. Bij de hoeve mondt de Merkelbekerbeek uit in de Roode Beek.

Tegenwoordig is in deze 'Schinvelder Hoeve' een horecagelegenheid gevestigd. Het gebouw is een rijksmonument.

Kasteel Heyenhoven

Kasteel Grasbroek is een kasteel in Nederlands Limburg gelegen aan de Bornerweg 33 tussen de kerkdorpen Born en Guttecoven in de gemeente Sittard-Geleen.

Ongeveer 250 meter ten zuidoosten van het kasteel ligt de motteheuvel Stoel van Swentibold in het natuurgebied Grasbroek.

Beschrijving van het kasteel
Het huidige kasteel is een tweelaags, onderkelderd rechthoekig huis en is klein van omvang. Het heeft in- en uitgezwenkte gevels welke zijn voorzien van niet minder dan 63 schietgaten. Op de oosthoek heeft het kasteel een ronde, gemetselde traptoren met speklagen uit mergelsteen. De houten kern van de traptoren is gevormd door een boomstam die bij de oorspronkelijke bouw, meer dan 400 jaar geleden, hierin is verwerkt. Op de westhoek, diagonaal tegenover de traptoren, heeft het kasteel een arkeltorentje.

Het kasteel had oorspronkelijk een omgrachting die thans drooggelegd is en nog maar nauwelijks herkenbaar is. Uit de in de gevel aanwezige jaartalankers blijkt dat het kasteel in 1596 gebouwd is. Het bovenste deel van de traptoren zou in de eerste helft van de 17e eeuw zijn verhoogd, echter zonder de mergelstenen speklagen. De gordingkap en de spantbenen zijn nog van het originele gebouw. Het kasteel heeft waarschijnlijk aan de achtergevel een poortgebouw gehad, zoals afgeleid kan worden uit een aantal fundamenten die in de bodem zijn aangetroffen. Na het in kaart brengen van deze fundamenten zijn deze weer met grond bedekt.

Inwendig zijn ook nog de originele stucplafonds, schouwen en een spiltrap aanwezig. In 1987 heeft het kasteel een ingrijpende restauratie ondergaan, waarbij de kruis- en kloosterkozijnen en het arkeltorentje werden gereconstrueerd.

Geschiedenis en eigenaren
De geschiedenis van kasteel Grasbroek hangt nauw samen met het even verderop gelegen Kasteel van Born, met name met de familie Van Drimborn die in de 16e eeuw de eigenaars waren van dat kasteel. Het was Alexander Van Drimborn, gehuwd met Elisabeth van Olmissen, die in 1581 toestemming kreeg van de hertog van Gulik om het huis met alle adellijke rechten die daaraan verbonden waren te bouwen. Hiervan getuigen de twee wapenschilden van de Van Drimborns, die in de hardstenen omlijsting van de toegangsdeur van het gebouw zijn gekerfd.

De familie Van Drimborn blijft eigenaar van het kasteel tot 1700, wanneer het kasteel en eveneens het kasteel Born wordt overgenomen door Jan Arnold van Leerode. Hij was een verwoed duivenmelker en lier hiervoor een aantal duivengaten in de voorgevel aanbrengen. Tegenwoordig zijn deze duivengaten dichtgesmeerd, maar nog steeds duidelijk waarneembaar. In 1813 werd Maximiliaan van Leerode, die de heerlijke rechten die op zijn bezittingen rustten, waaronder de kastelen Born en Grasbroek en bij deze kastelen gelegen watermolen en de windmolen, gedwongen door de Franse Tijd, zijn bezittingen te verkopen. Dit betekende tevens het einde van de Heerlijkheid Born en Maximiliaan vertrok vervolgens naar zijn Pruisische stamslot.

Nieuwe eigenaar van Grasbroek werd Lodewijk Matheus Gilissen, een industrieel uit Maastricht, die ook het kasteel Born kocht. Door vererving komt het kasteel in eigendom van de familie Barbou de Roosteren, tot 1985 wanneer het in bezit komt van Natuurmonumenten.